چرا هیچ حیوان سه‌پایی وجود ندارد؟

مجله ایلیاد/ همه‌ی حیوانات روی سیاره‌ی زمین دو پا، چهار پا، شش پا و یا حتی ۷۵۰ پا دارند. با این حال چرا هیچ حیوانی سه پا ندارد؟ اگرچه هیچ حیوان سه‌پایی در طبیعت وجود ندارد، ولی موجوداتی وجود دارند که وزن خود را بر روی دو پای خود می‌اندازند و از دُم خود نیز به عنوان پای سوم استفاده می‌کنند و به این ترتیب به نظر می‌رسد که سه پا دارند. به عنوان مثال، کانگوروها از دُم خود برای کمک به حفظ تعادل حین غذا خوردن استفاده می‌کنند.

ما می‌دانیم که پا می‌تواند به صورت مجموعه‌های سه‌تایی باشد. به‌عنوان مثال حشرات در کل شش پا دارند. زمانی که راه می‌روند سه پا روی زمین می‌مانند، دو پا در یک طرف بدن و یک پا در طرف دیگر بدن و سه پای دیگر به جلو حرکت می‌کنند. این روش راه رفتن به‌عنوان روش سه‌تایی شناخته می‌شود. قرار گرفتن در وضعیت سه‌تایی راهی کارآمد برای حفظ تعادل بدون صرف انرژی اضافی است. با این حال چرا سه پا بودن در تکامل حیوانات روی زمین رخ نداده است؟

«تریسی تامسون» از دانشگاه دیویس کالیفرنیا، اخیراً مقاله‌ای در مجله‌ی BioEssays منتشر کرده و پاسخی برای این پرسش ارائه داده است. او می‌گوید که دلیل عدم بروز این حالت ریشه در تکامل ما دارد. وی می‌گوید: «اگر سعی کنیم تکامل را به عنوان یک فرآیند درک کنیم، باید درک کنیم که چه اتفاقاتی می‌توانند طی آن رخ دهند و چه اتفاقاتی نمی‌توانند رخ دهند. تقریباً همه‌ی حیوانات دوجانبه هستند.» دوجانبه بودن به این معنی است که اکثر گونه‌ها دارای دو بخش متقارن در بدن خود هستند.

ما در هر طرف از بدن خود یک پا و یک دست داریم. ماهی‌ها نیز در هر طرف بدن خود به تعداد برابر باله دارند. عنکبوت‌ها نیز در هر طرف بدن خود چهار پا دارند. تامسون می‌گوید که این دوجانبه بودن بدن در مورد اعضای بدن به دی‌ان‌ای ما برمی‌گردد. این موضوع به زمانی برمی‌گردد که هنوز اعضای ما تکامل نیافته بودند. باید دانست که تا کنون هیچ فسیل سه پایی در طبیعت کشف نشده است.

البته قابل ذکر است که جهش‌های ژنتیکی باعث ایجاد تعداد کمی حیوان سه پا در دنیا شده است. به عنوان مثال می‌توان به جوجه اردک سه پایی که سال ۲۰۰۸ در چین متولد شد اشاره کرد. «فرانک لنتینی» ایتالیایی-آمریکایی که بین سال‌های ۱۸۸۹ تا ۱۹۶۶ زندگی‌می‌کرد نیز چیزی مانند پای سوم داشت.