مرکز جامع دامپزشکی ایران
مرکز جامع دامپزشکی ایران

مرکز جامع دامپزشکی ایران

iranvetmed.ir

تخمین سن گاو براساس دندان ها و شاخ ها

سن گاوها را با توجه به دندان‌ها و شاخ‌ها می‌توان تخمین زد، در این مطلب با نحوه تشخیص سن آشنا می‌شویم.

دندان

هنگام تولد، گوساله‌ی بالغ دارای ۶ تا ۸ دندان پیشین است که در ابتدا تا نیمه با لثه پوشانیده شده‌اند. لثه‌ها پس از ۱۲ روز از روی دندان‌های پیشین مرکزی تحلیل می‌روند و تا سه هفتگی این روند در طرفین و دندان‌های میانی و کناری گسترش می‌یابد. اولین نشانه‌های سایش در سطح فوقانی دندانها در ۱.۵ ماهگی در دندان‌های پیشین مرکزی قابل مشاهده است و در ۲ ماهگی در دندان‌های وسطی و در ۲.۵ ماهگی در دندان‌های جانبی و ۳ ماهگی در دندان‌های پیشین گوشه‌ای دیده می‌شود.

سطح سائیده شده دندان‌های پیشین شیری به تدریج وسعت می‌یابد و در ۱۰ ماهگی تمام سطح دندان‌های پیشین مرکزی را در برمی‌گیرد. در گاوهای جوان تغییر دندان‌های شیری به انواع دائمی با تعویض دندان‌های پیشین مرکزی در حدود بیست و یک ماهگی شروع شده و با تعویض دندان‌های میانی در سی ماهگی ادامه می‌یابد.

دندان‌های جانبی در سی و نه ماهگی و دندان‌های گوشه در چهار سالگی تعویض می‌شوند. دندان‌های دائمی به‌واسطه‌ی شکل پهنشان از دندان‌های شیری که کوچک‌تر و مثلثی شکلند تمیز داده می‌شوند. از سن پنج سالگی به بعد سطح دندان‌های مرکزی و تا ۹ سالگی سطح تمام دندان‌های پیشین سائیده می‌شوند.

شاخ

در حالت معمول طول شاخ در سه ماهگی حدود ۲ سانتی‌متر است و سپس تا بلوغ جنسی در هر ماه یک سانت افزایش می‌یابد. بنابراین شاخی به طول ۸ سانتی‌متر مطابق با سنی حدود ۹ ماه است. در گاوهای ماده رشد شاخ‌ها در مراحل پایانی آبستنی و شروع شیرواری آهسته می‌گردد و مجددا در طی پنج تا  هشت ماه متعاقب از شیر گرفتن گوساله، تسریع می‌شود. این امر منجر به وجود آمدن یک حلقه شاخ می‌شود. اولین حلقه شاخ بین ۲.۵ تا ۳ سالگی ظاهر می‌شود. برای هر گوساله‌زائی یک حلقه‌ی جدید اضافه می‌شود. بنابراین سن یک گاو را می‌توان با اضافه کردن یک یا دو سال به تعداد حلقه‌های شاخ محاسبه نمود.