مرکز جامع دامپزشکی ایران
مرکز جامع دامپزشکی ایران

مرکز جامع دامپزشکی ایران

iranvetmed.ir

جرم گیری دندان سگ و گربه ها

جرم گیری برای آرام ترین و بی استرس ترین حیوانات نیز باید با بی هوش انجام شود!

اکثر صاحبان حیوانات درباره بیهوشی قبل از جرم گیری بسیار نگران هستند و گاهی با آن مخالفت می کنند. ولی جرم گیری دندان بدون بی هوشی به دلایل زیر نامناسب و نادرست است:

جرم دندان بسیار سخت و سفت است. برای تراشیدن و پاک کردن آن از ابزار هایی تیز و متحرک با قدرت مافوق صوت و به کمک دست انجام می شود. پس کوچکترین حرکت سر یا بدن حیوان می تواند موجب آسیب به دهان او شود. همچنین ممکن است موجب گاز گرفته شدن دامپزشک شود.

جرم گیری حرفه ای و کامل دندان علاوه بر تاج دندان، شامل بالا و پایین حاشیه لثه ( خط لثه ) است. مهمترین مرحله، جرمگیری فضای بین لثه و ریشه دندان (کیسه لثه ای) است.  برای جرم گیری دندان انسان به دلیل همکاری خود فرد نیازی به بی هوشی نداریم. اما دسترسی به کیسه لثه ای سگ و گربه بدون بیهوشی ناممکن خواهد بود.  جرم گیری سطح دندان حیوان که قابل رویت است تاثیر محدودی بر سلامت دهان و دندان او دارد و فقط اثر آرایشی و زیبایی خواهد داشت. اصل جرم گیری بافت زیر لثه ( کیسه لثه ای) است.

مزیت های  بی هوشی:

- حیوان نیاز ندارد به زور و تحت استرس با دامپزشک همکاری کند. هنگام معاینه و درمان بافت های آسیب دیده درد نمی کشد.

- به هنگام بیهوشی که حیوان عمل رفلکس ندارد می توان لوله نایی برایش وصل کرد و از ورد بزاق ها و ترشحات دهان به ریه جلوگیری کرد و تنفس حیوان را کنترل کنیم. این امکان به هنگام استفاده از آرام بخش وجود ندارد. بیهوشی به تیم دامپزشکی این امکان را می دهد تا فشار خون، ضربان قلب و وضعیت کامل بدن را تحت کنترل داشته باشند.

- معاینه کامل دهان هنگامی که سگ به هوش است امکان پذیر نیست زیرا حیوان اجازه نمی دهد قسمت های انتهایی دهان یا محل های آسیب دیده را معاینه کنیم.

- استفاده ایمن و صحیح از بی هوشی نیازمند ارزیابی سلامت عمومی و وزن حیوان و تزریق دوز و نوع داروی مناسب است. نظارت مستمر در طول بیهوشی نیز بسیار اهمیت دارد.

عقیم سازی حیوانات، خوب یا بد؟

حیوانات، جزئی از طبیعت می‌باشند که آفرینش خاص خودشان را دارند و بنابر قانون طبیعت دارای حق و حقوقی هستند که رعایت آنها الزامیست.

به همین دلیل، یکی از سوالاتی که همیشه برای صاحبان حیوانات خانگی پیش می‌آید، این است که حیوانم را عقیم کنم یا نه؟ آیا برخلاف حقوقش نیست؟

چند مورد از فواید عقیم سازی عبارتند از:

- از بین رفتن احتمال سرطان بیضه (که البته بیشتر خوش خیم هستند).

- کاهش احتمال سرطان پستان

- کاهش احتمال سرطان تخمدان، رحم و عفونت های رحم (پیومتر).

- کاهش احتمال بزرگ شدن و التهاب خوش خیم پروستات.

- کاهش احتمال تومورها در اطراف مقعد.

- کاهش علامت گذاری

- کاهش رفتارهای جنسی 

- آرام و قرار داشتن 

- کاهش احتمال درگیری با سگ های دیگر و کاهش پرخاشگری و روحیه سلطه گری

با این حال، عقیم کردن شامل انجام جراحی و استفاده از مواد بی‌هوش کننده است که می تواند عواقب و عوارض جانبی بسیاری برای سلامت او داشته باشد. همچنین می‌تواند باعث افزایش ابتلا چاقی و کم کاری تیروئید شود.

پس در نهایت چه باید کرد؟ عقیم کردن بهتر است یا عقیم نکردن؟

• آیا سگ شما بیش از حد به نشانه گذاری علاقه نشان می دهد؟ بیشتر نژاد های کوچک اندام به این کار علاقه دارند و نژاد هایی با خوی سلطه گری بالا هم معمولاً تمایل نشان می دهند.

• آیا سگ تان در برابر سگ های دیگر از خود رفتار های پرخاشگرانه بروز می دهد؟

• آیا سگ شما لجباز است و در برابر شما مقاومت می کند؟ آیا تمرین دادن او سخت است و در کنترل او دچار مشکل هستید؟

• سگ تان نهان بیضه است (یک یا هر دو بیضه)؟

اگر سگ تان مشکلاتی که ذکر شد را دارد، بهتر است او را آموزش دهید و در سن مناسب او را عقیم کنید.

همچنین اگر سگ ژرمن شپرد، آیریش ستر یا لئون برگر دارید، این سگ ها بیشتر از نژاد های دیگر در برابر ابتلا به فیستول مقعدی آسیب پذیر هستند پس عقیم کردن این سگ ها می تواند به کاهش ابتلا به این بیماری کمک کند.

آیا عقیم کردن گربه‌ها اخلاقی است؟

بچه گربه‌ها از شش ماهگی میل جنسی پیدا می‌کنند و هر فردی که سرپرستی بچه گربه‌ای را می‌پذیرد با این تصمیم‌گیری سخت مواجه می‌شود که بهتر است او را عقیم کند یا اجازه دهد به صورت طبیعی جفت‌گیری کند.

من حالا در مقابل چنین تصمیم‌گیری سختی قرار دارم. این مسئله در چند هفته گذشته یکی از دغدغه‌های ذهنی‌ام بوده است.

وقتی ماهی مو حنایی در سه ماهگی وارد خانواده ما شد، اصلا تصورش را نمی‌کردم که با چنین احساسات عجیبی در درونم روبرو شوم.

ماهی (مثل ماه) خیلی زود جایش را در دل ما باز کرد. او به طرز باورنکردنی از لحاظ احساسی باهوش است. در همان روزهای اول والد اصلی‌اش را شناخت و از همان شب های اول انتخاب کرد که زیر تخت چه کسی بخوابد.

وقتی خانه را ترک می کنیم صورتش را کج می کند تا عدم رضایتش را نشان دهد و وقتی از پله های راهرو بالا می آئیم تا قفل در را باز کنیم همیشه پشت در ایستاده. تا چشمش به ما گره می‌خورد، روی زمین لم می‌دهد، غلت می‌زند و به فرش چنگ می‌کشد.

ماهی با خودش دنیایی از شادی و شیطنت آورده و برای ما به عنوان سرپرستش مهمترین مسئله این است که شخصیت او به همین صورت بماند و عضوی سالم و راضی در خانه باشد.

گربه ها خیلی زود بالغ می شوند. به زودی او شش ماهه خواهد شد و این یعنی دوران نوجوانی‌اش آغاز می شود. حالا باید تصمیم بگیریم که او را عقیم کنیم یا کمکش کنیم تا روند طبیعی تولید مثل را داشته باشد.

مهمترین مسئله این است که عمل عقیم کردن به سلامتی روحی و جسمی گربه آسیب نمی‌زند؟

پیام محبی، رئیس بیمارستان دامپزشکی تهران می‌گوید: «بهترین زمان برای عقیم کردن گربه های ماده قبل از بلوغ است یعنی تا قبل از شش ماهگی. چون احتمال ابتلا به سرطان پستان در سنین بالا کاهش می یابد. اما در گربه های نر، بهتر است کمی بعد از بلوغ جنسی، عقیم سازی انجام شود، وقتیکه مجاری ادراری گربه نر به طور کامل رشد کرده‌اند.»

در عمل جراحی عقیم‌سازی در ماده‌ها تخمدان و رحم گربه برداشته می شود و در گربه های نر، بیضه‌هایش را بر می دارند. طول این عمل جراجی بسته به تبحر دامپزشک فرق می کند، به طور میانگین در نرها حدود دقیقه و در ماده‌ها نیم ساعت طول می کشد.

در طول جراحی معمولا گربه‌ها را بی‌هوش می‌کنند. دوره بهبود کامل بستگی به وضعیت جسمی و روحی گربه دارد و ممکن است از ۲۴ ساعت تا ده روز ادامه داشته باشد.

اما آیا این عمل، گربه رااز لحاظ روحی افسرده یا غمگین می کند؟

دکتر پیام محبی می گوید: «هیچ تحقیقی نشان نمی‌دهد که گربه‌ها بعد از عقیم سازی افسرده می‌شوند. انسانها معمولا بر اساس برداشتهای شخصی خودشان در مورد گربه ها قضاوت می‌کنند. وقتی انسانی عقیم می‌شود، قدرت فکر کردن درباره توانایی که از او گرفته شده را دارد و این مسئله می تواند او را غمگین کند. ولی گربه قدرت ادراک ندارد و تجربه دریافتی‌اش با انسان فرق می‌کند.»

با این حال همه آنهایی که گربه خانگی دارند با این موضوع موافقند که گربه‌ها بعد از عمل عقیم سازی آرام‌تر و کم تحرک می شوند.

پیام محبی می گوید: «مهمترین عارضه‌ای که عقیم سازی روی گربه دارد، تغییرات هورمونی است که می تواند به چاقی منجر شود. بیشتر می خورد وکمتر تحرک دارد. چاقی می تواند زمینه بیماری‌های قلبی یا مشکلات روحی را فراهم کند.»

دادن وعده های غذایی مشخص و بیسکوئیت‌های آماده فرآوری شده به جای غذاهای خانگی راه حلی است که دکتر محبی برای جلوگیری از چاقی توصیه می کند.

و دغدغه بعدی اینکه آیا عقیم کردن گربه‌ها کار اخلاقی است؟

این مهمترین بحثی است که من با سرپرست دوم ماهی دارم که کاملا مخالف عقیم کردن اوست. او معتقد است که حیوان حق دارد از روند طبیعی زندگی برخوردار باشد و این روند شامل جفت گیری و بچه دار شدن هم می‌شود، حق دارد صاحب موجودی شبیه خودش باشد و با او هم زندگی کند.

به نظر من حق هر حیوانی این است که آزاد و رها در طبیعت زندگی کند. به صورت وحشی شکار کند، هرچقدر که می خواهد جفت‌گیری کند و با حیواناتی شبیه خودش زندگی کند.

اما واقعیت این است که برای میلیون‌ها‌ گربه که در شهرها به دنیا آمده‌اند، چنین امکانی فراهم نیست و هر ساله گربه‌های خیابانی بیشماری به دنیا می‌آیند که محتاج سرپناه، غذا و آب تمیز هستند.

در چنین شرایطی باید راه حلی بینابین پیدا کنیم که ما و حیوانات بتوانیم همزیستی سالمی برای زندگی شهری داشته باشیم.

شاید ماهی جزو خوش‌شانس‌ها باشد. همیشه غذا و آب تمیز در اختیار دارد و با اینکه در آپارتمان زندگی کرده، برایش وسایل بازی فراهم کرده‌ایم و به امکانات پزشکی دسترسی دارد. برای من، سلامت ماهی از همه چیز مهمتر است.

واقعیت این است که تا چند هفته آینده هورمون‌های جنسی او فعال می‌شوند و اگر جفت‌گیری نکند، آسیب می‌بیند. ممکن است دچار ناهنجاری رفتاری شود. مثلا اطراف خانه ادرار کند یا آدم‌ها را گاز بگیرد.

او تا سه بار در سال می تواند باردار شود اما ما نمی توانیم شرایطی را فراهم کنیم که جفت‌گیری کند. در واقع گربه‌های نر همه دوستانم عقیم شده‌اند. تازه اگر برای او جفتی پیدا کنم و ماهی حامله شود هر بار سه تا چهار بچه به‌دنیا می آورد. من نمی توانم این بچه ها را در آپارتمانم نگه دارم. از طرفی هم نمی‌توانم بچه های ماهی را از او جدا کنم. بفروشم یا به دوستان و اطرافیان هدیه بدهم.

مطالعاتی که روی گربه‌های عقیم شده انجام شده، نشان می دهد که گربه‌های خانگی عقیم شده بیشتر از گربه هایی که زاد و ولد می کنند عمر می کنند.

طول عمر گربه‌های خانگی عقیم شده خانگی به بالای ۱۵ سال می‌رسد، در حالیکه گربه‌هایی که از خانه بیرون می‌روند و عقیم نشده‌اند به طور میانگین کمتر از ده سال عمر می‌کنند.

عمل عقیم سازی امکان ابتلابه بیماری عفونی، سرطان رحم و تخمدان در گربه ماد ه را کم می‌کند و احتمال ابتلا به سرطان پروستات را هم در گربه های نر پایین می‌آورد.

گربه‌ها به تعداد زیاد زاد و ولد می کنند و این باعث شده که تعدادشان در جهان با شتاب افزایش یابد این درحالیست که در شهرها امکانات مناسب برای تردد آنها فراهم نیست.

بسیاری از گربه ها در دوره هایی که نیاز به جفت گیری دارند، دچار تغییرات هورمونی می شوند و بیش فعال میشوند، تعداد زیادی از انها در همین دوران بر اثر تصادفات جاده ای یا دعوا با سایر گربه‌ها می‌میرند.

به همین خاطر در بعضی از کشورها مثل بلژیک، عقیم کردن گربه های خانگی و خیابانی اجباری شده است.

در انگلستان هم که جمعیت گربه ها حدود هشت میلیون تخمین زده می‌شود، دولت و مدافعان حقوق حیوانات برای عقیم سازی حیوانات خانگی سوبسید می دهند.

در انگلستان گربه های بی‌خانمان در پناهگاه‌ها نگهداری می‌شوند و شهروندان تشویق می‌شوند که سرپرستی آنها را برعهده بگیرند. برآورد می‌شود که ۱۲ میلیون خانوار در بریتانیا حیوان خانگی داشته باشند و بحث عقیم شدن گربه ها علی‌رغم سختی تصمیم گیری، به عنوان یک ضرورت پذیرفته شده.

با این حال این تصمیم کاملا شخصی است. فردی را می‌شناسم که برای آنکه حیوان خانگی‌اش تولید مثل کند سبک زندگی‌ خودش را تغییر داده و از جمله خانه و زندگی‌‎اش را به حاشیه شهر منتقل کرده است.

او می گوید: حیوان نباید اسیر شرایط ما باشد. ما هم باید به عنوان آدم حیوانات، خود را با شرایط آنها تطبیق دهیم و همزیستی سالمی با آنها داشته باشیم.

منبع: bbc.com

عقیم سازی گربه

علائم جفت گیری در گربه نر

علائم جفت گیری در گربه نر با اسپری کردن و میوهای بلند آغاز میشود گربه نر به امید گربه ماده شروع به قلمرو طلبی میکند و سعی میکند با مدفوع کردن در اطراف قلمرو اش و یا اسپری کردن مخلوطی از اسپرم و ادرار خود عروس خانوم را مطلع کند که من شاه داماد اینجا منتظرت هستم ای عشقم… این روند در طبیعت بسیار عادی است و در بیشتر گربه سانان اتفاق می افتد در طبیعت گربه ماده داماد را انتخاب میکند و در پایان جفت گیری انجام میشود ولی در خانه تان، شاه پسرتان عروسی ندارد در نتیجه ممکن است برای بدست آوردن دختر دلخواهش از خانه فرار کند و بدنبال زوج مورد علاقه خود بگردد.

این اتفاقات هم برای گربه و هم برای خود شما دردسر ساز است بجهت پیشگیری از این مشکلات عقیم سازی قبل از سن بلوغ تقریبا ۵ ماهگی برای گربه نر پیشنهاد میشود.

عقیم سازی احتمال فرارگربه از خانه و بیخانمان شدنش، اسپری کردن، میوهای شبانه و حتی سرطان دستگاه تناسلی را کاهش میدهد عقیم سازی خود به تنهایی باعث آرامش خاطر گربه و درنتیجه افزایش طول عمر می شود.

گربه هایی که در کوچه و خیابان و یا طبیعت بدنبال جفت میگردند در بیشتر مواقع با مشکلات ناشی از دعوا و جنگ بین دو گربه نر دست و پنجه نرم میکنند بیشتر آنها بخاطر این جراحت ها میمیرند و یا ناتوان شده و کم کم ضعیف میشوند.

در عوض گربه های عقیم شده آسوه خاطر تر هستند و هر روز چاقتر و تپل تر میشوند این انتخاب شماست که گربه ی عزیزتان را اخته کنید یا خیر.


آیا عقیم سازی گربه ظلم است؟

طرز تفکر های متفاوتی در مورد عقیم سازی گربه ها وجود دارد و خیلی از جوامع حمایت از حیوانات عقیم سازی گربه ها را مناسب نمیدانند و در صدد تغییر افکار عمومی هستند خیلی ها دوست دارند پدر و یا مادر شدن گربه شان را ببینند ولی آن هم دردسرهای خودش را دارد.

مراحل عقیم سازی گربه نر

حالا اگر گربه نر دارید و تصمیم بر عقیم سازی گربه تان گرفتید پیشنهاد میکنیم قبل از ۵ ماهگی حتما گربه تان را برای ویزیت نزد دامپزشک ببرید دکتر زمان تقریبی عقیم سازی را اعلام میکند این را بدانید که عقیم سازی گربه نر از ساده ترین جراحی های دامپزشکی به حساب می آید یک جراح متبحر در کمتر از نیم ساعت جراحی را به پایان میرساند لازم است بدانید نمیتوان با داروهای خوراکی و یا تزریقی علائم جفت گیری گربه نر را کنترل کرد.

ممکن است دامپزشک برای گربه تان آزمایش خون و دیگر موارد تشخیصی را درخواست کند و از شما خواهش کند پس از رعایت مواردی گربه را در تاریخ معین شده به کلینیک عقیم سازیش ببرید.

در ابتدا شما برگه بیهوشی گربه تان را امضا میکنید و منتظر اتمام جراحی می شوید پس از جراحی مدتی زمان میبرد تا گربه تان بهوش بیاید مراقبت بعد از عقیم سازی خیلی خاص و متفاوت نیست ولی بسته به نظر دامپزشک ، گربه تان آنتی بیوتیک خوراکی و یا تزریقی استفاده میکند و یا پیشنهاد می شود که گربه تان از گردنبند الیزابت به جهت پیشگیری از لیس زدن محل جراحی استفاده کند. میتوانید مراقبت بعد از عقیم سازی گربه تان را به متخصص خودش بسپارید و از پانسیون سایمون کت استفاده کنید ولی این نظر شخصی خود شماست با اینحال حداکثر بعد از ۷ روز گربه تان به زندگی طبیعی خود بازمیگردد.


علایم جفت گیری در گربه ماده

در دنیای گربه ها عروس خانم در خانه ننشسته تا اقا داماد زنگ در خانه را بزند خودش دست به کار می شود و برای بدست آوردن زوج مورد علاقه اش تلاش میکند میو های شبانه و مدفوع کردن در محل قلمرو اش از جمله از تلاشهای ایشان میباشد در پایان ممکن است که گربه ماده برای پیدا کردن زوج مورد علاقه اش سر به کوچه و خیابان بزند و بعد با شکم گنده به خانه بازگردد هر چه باشد گربه ای که در خانه بزرگ شده و تا حالا کوچه و خیابان را ندیده با اینکار خود را در برابر خطرات زیادی قرار میدهد.

عقیم سازی در گربه ماده احتمال فرار اشتباه دستشویی کردن و میوهای شبانه را کاهش میدهد این عمل جراحی احتمال بروز سرطان رحم و دستگاه تناسلی را کاهش میدهد و خود به تنهایی باعث افزایش طول عمر و آرامش گربه میشود. عقیم سازی گربه ماده ریسک مشکلات بارداری و زایمان ، مرگ و عفونت پس از زایمان را به طور کامل حذف میکند .


آیا عقیم سازی گربه ماده ظلم است؟

در این مورد طرز فکر متفاوتی وجود دارد ولی اگر تصمیم بر عقیم سازی گربه تان نگرفته اید مطلع باشید که گربه ماده پس از گذراندن دوران فحلی یا همان جفت گیری به سمت بارداری میرود بارداری گربه ماده به طور متوسط ۷۰ روز طول میکشد در این دوران گربه نیازمند مراقبت های تخصصی و رسیدگی منظم است گربه های نژاد دار خانگی به طور متوسط در هر آبستنی ۴ بچه گربه بدنیا می آورند دوران شیردهی و رسیدگی به بچه گربه ها تا زمان استقلال حداقل دو ماه طول میکشد پس از استقلال بچه گربه ها حالا مادر پس از استراحت کوتاهی دوباره به فکر شوهر و بچه دار شدن می افتد ولی درنهایت این تصمیم شماست که گربه تان بارداری را تجربه کند یا خیر.


مراحل عقیم سازی گربه ماده

حالا اگر گربه ماده دارید و تصمیم دارید علائم جفت گیری را در گربه ماده تان کنترل کنید دو روش پیش رویتان هست یک کنترل علائم با دارو و یا جراحی عقیم سازی.

در پایان ۵ ماهگی بهتر است گربه تان توسط دامپزشک معاینه شود آزمایش خون ویا سونوگرافی شاید برای قبل از جراحی لازم باشد این مورد به نظر دامپزشکتان بستگی دارد.

کنترل علائم جفت گیری با دارو برای موارد خاص توصیه میشود مثلا برای گربه هایی که به مواد بیهوشی حساسیت دارند آمادگی بدنی و فیزیکی برای جراحی ندارند و یا موارد خاص داخلی و دامپزشکی دارند.

در کل عقیم سازی با دارو دردسرهای خاص خودش را دارد هر روز گربه تان باید دارو مصرف کند و هر دارویی خود نیز به تنهایی عوارض دارد و مصرف طولانی مدت آن میتواند برای سلامت گربه خطرناک باشد.

پیشنهاد میشود اگر گربه تان مورد خاصی ندارد برای عقیم سازی از جراح متبحر کمک بگیرید با اینکه مراقبت های پس از عقیم سازی گربه ماده نیازمند وقت و انرژی است ولی تقریبا پس از ۱۰ روز گربه تان به زندگی طبیعی بازمیگردد.

مراقبت های پس از عقیم سازی گربه ماده ممکن است با آنتی بیوتیک و پانسمان همراه باشد بهتر است گربه از گردنبند الیزابت استفاده کند تا محل جراحی خود را لیس نزند و پروسه ی ترمیم پوست زودتر انجام شود. میتوانید مراقبت بعد از عقیم سازی گربه تان را به متخصص خودش بسپارید و از بهترین پانسیون گربه در شهر خود استفاده کنید ولی این نظر شخصی خود شماست و اینکه آیا فرصت رسیدگی به گربه تان را دارید یا خیر.


منبع: سایمون کت