مرکز جامع دامپزشکی ایران
مرکز جامع دامپزشکی ایران

مرکز جامع دامپزشکی ایران

iranvetmed.ir

آیا سرماخوردگی در حیوان مفهومی دارد

با خنک شدن هوا، کلمه سرماخوردگی در بین صاحبان حیوانات بیش از پیش استفاده می شود و صاحب حیوانات به کلینیک مراجعه می کنند و اظهار می کنند که دست آموز آنها سرما خورده است. ولی برای کلمه سرما خوردگی (colding) در هیچکدام از کتابهای دامپزشکی تعریفی نوشته نشده است.

تعریفی سرماخوردگی در انسان در کتابهای پزشکی عبارت است: شروع آبریزش بینی، همراه با عطسه و یا سرفه، گرفتگی بینی، وجود سردرد و یا تب.

اما علایمی همانند ریزش آب از بینی یا منقار حیوانات همراه با تب و مشکلات بلعی و عدم اشتهای غذا در حیوانات تعریف دیگری همانند فارنجایتیس، رینیت، پنومونی دارد و کلمه سرما خوردگی اصطلاح غلط ولی رایج بین صاحبان حیوانات و گاهی رایج برای دامپزشکان جهت کوتاه کردن توضیحات و یا فهماندن سریع نوع بیماری به صاحب حیوان می باشد.

تغییر شدید دما، شستشو حیوان و عدم خشک کردن مناسب، در معرض جریان های هوای خنک یا سرد قرار دادن حیوان (باد کولر، باز کردن پنجره، بیرون بودن سر از پنجره اتومبیل در هوای سرد) سبب درگیری ریه ها در پستانداران و درگیری ریه ها و کیسه های هوای در پرندگان می شود. در پی آن ممکن است درگیری دیگر ارگانهای حیاتی همانند بوقکها بینی، حلق، تب، بی اشتهای و در پی گسترش بیماری درگیری دستگاه گوارش و سیستم گردش خون شود.

در میان حیوانات پرندگان بخصوص کاسکو نسبت به تغییر سریع دما بسیار حساس است و درمان باید به سرعت در این نوع پرنده انجام شود و بدترین حالت دستکاری و خود درمانی صاحب پرنده در مورد حیوان خود است مشاهده های انجام شده در کلینیک خودم و سایر همکاران حاکی از آن است که این خود درمانیها در 10 درصد موارد مفید واقع می شود و در بیشتر موارد بدلیل عدم بیان صاحب حیوان از خود درمانی و یا وجود دارو در خون حیوان و تداخل داروی درمان با موفقیعت انجام نمی شود و طول دوره درمان به چند هفته و یا ماه می انجامد و آسیب های برگشت ناپذیر را در برخی از اعضای پرنده به وجود می آورد.

در مورد سایر حیوانات سگهای نژاد بزرگ، گربه های خیابانی مقاومتر نسبت به سگهای با چثه کوچک، گربه پرشین یا گربه خانگی که با محیط بیرون در تماس نیست، خرگوش، همستر و ... هستند.

توصیه های پیشگیرانه:

از شستشوی حیوان در هوای سرد جداً خودداری فرمائید.

حیوان را بعد از شستشو در مکان سرد رها نکنید و بدن حیوان را خوب خشک کنید.

در برگشت از پیاده روی طولانی حیوانات در هوای سرد، دمای اتاق را یکدفعه بالا نبرید.

در هنگام سرما خوردگی خود و یا دوستان از تماس با حیوان خود خود داری کنید زیرا ویروس قابل انتقال به حیوان است.

حیوان خود را در معرض باد مستقیم کولر و یا جریان شدید و سرد هوا قرار ندهید.

از دادن هر گونه دارو به حیوان خود خود داری نمائید و در نظر داشته باشید هر داروی که قبلاً توشط دامپزشک شما تجویز شد برای بیماری بود که قبلاً تشخیص داده شده بود.

در صورت مشاهده هر گونه آبریزش نامتعارف، کسلی و بی اشتهای حیوان خود را نزد دامپزشک ببرید.

ریزش مو در حیوانات

ریزش موی حیوانات یکی از دلایل مراجعه افراد به کلینیک های دامپزشکی است. Alopecia یا از دست دادن موی بدن که می تواند به صورت موضعی و یا کل بدن باشد. گاهی این ریزش بصورت کانونی در یک یا چند نقطه بدن ایجاد می شود که بیشتر موارد ریزش مو کانونی بر اثر بیماری است.

دلایل ریزش مو

1- تغذیه نامناسب: تغذیه بیش از اندازه با رژیم غذایی حاوی مرغ یکی از علتهایی تشدید ریزش مو است معمولا بر اساس نژاد، سن و وزن حیوان دامپزشکان برنامه تغذیه ای مناسب آن حیوان را برای صاحب دام می نویسند.

2- تغییرات هورمونی: جابجایی مقدار هورمونهای جنسی در بدن یکی از دلایل ریزش مو است این مشکل بخصوص در حیوانات ماده در زمان فحلی، آبستنی و بارداری کاملا قابل مشاهده است. همچنین تغییرات در میزان هورمونهای تیروئید، آدرنال و پانکراس از عوامل ریزش مو می باشد.

3- عوامل عصبی و محیطی: ترس و استرس از عوامل تشدید ریزش مو است مثال بارز این نوع ریزش مو بخصوص در گربه های که جهت درمان و معاینه به کلینیک های دامپزشکی مراجعه می کنند دیده می شود این شکل از ریزش مو می تواند بصورت موقت ( حیوان با برگشت به خانه دیگر ریزش داخل کلینیک را ندارد) و یا بصورت دائم بدلیل استمرار عوامل عصبی و یا استرس دائم باشد.

4- ضعف سیستم ایمنی: نقص در سیستم ایمنی می تواند سبب ریزش مو شود در بیماریهای ویروسی و باکتریایی معمولا ریزش مو شدت می یابد.

5- آلرژی: عوامل آلرژن زا مانند مواد شمیایی، برخی شامپوهای نامناسب، دود سیگار و ... می تواند سبب افزایش ریزش مو شود.

6- انگل: انگلهای داخلی و خارجی یکی از دلایل ریزش مو می باشند نیش برخی از انگلهای خارجی سبب ایجاد آلرژی در بدن حیوانات می شود و ریزش مو را تشدید می کنند.

7- قارچ: قارچهای پوستی بیشتر ریزش مو را بصورت موضعی ایجاد می کنند. اما برخی قارچها ایجاد ریزش مو در کل بدن می کنند.

8- سرطانها: سرطانهای پوستی سبب ریزش مو می شوند.

9- عوامل ناشناخته

10-عدم داشتن یک دامپزشک و یا عدم اعتماد به یک دامپزشک: مورد آخر بیشتر بدلیل اینکه دامپزشک پیشینه ای از سوابق قبلی ندارد و جهت درمان باید پروسه طولانی را طی کند بنابراین به صاحب دام توصیه می شود در صورت عدم درمان ریزش مو با دامپزشک خود در تماس باشند و از مراجعه به کلینیک های مختلف جدا خود داری نمایند.

منبع: woofwoof.ir

آیا موی گربه برای انسان حساسیت زاست؟

موی گربه دلیل ایجاد حساسیت نیست بلکه پروتئینی در بزاق آن وجود دارد که باعث بروز حساسیت در بعضی از انسان ها می شود. 

زمانی که گربه خود را تیمار می کند، این پروتئین روی موهایش پخش می شود و به دنبال آن به اسباب منزل نیز انتقال می یابد. بعضی از گربه ها مقداری کم (یا زیاد) از این پروتئین دارند.

گرچه راهی برای پیش بینی اینکه کدام گربه در حال ترشح این ماده می باشد وجود ندارد اما استحمام گربه می تواند مقدار پروتئین موجود در موهای وی را کاهش دهد بنابر این واکنش طبیعی انسان نسبت به آن کم می شود.

به نظر می رسد گربه های ماده به طور طبیعی میزان کمتری از این پروتئین داشته باشند.

ریختن چند قطره سرکه در یک لیوان آب گرم و قرار دادن آن در منزل می تواند تأثیر پروتئین یاد شده را به صورت قابل ملاحظه ای کاهش دهد.

توکسوپلاسموز چیست و چگونه منتقل می شود؟

توکسوپلاسموز (Toxoplasmosis)  بیماری است که توسط انگل تک یاخته ای به نام توکسوپلاسما گوندیآی (Toxoplasma gondii) ایجاد می شود.

این بیماری در سال 1908 شناخته شد. بسیاری از موجودات خونگرم از جمله حیوانات خانگی، دام ها، پرندگان و انسان می توانند توسط این تک یاخته آلوده شوند.

تقریبا 11% افراد بین 49-6 سال در ایالات متحده آمریکا دارای آنتی بادی علیه توکسوپلاسما می باشند و این بدین معناست که یکبار به این انگل آلوده شده اند. اگرچه آلودگی به این انگل معمول میباشد ولی بروز بالینی بیماری بسیار نادر است.

علائم بیماری شبیه به یک سرماخوردگی خفیف و شامل تب، درد خفیف و بزرگ شدن گره های لنفاوی برای مدت بسیار کوتاه می باشد.

چگونه افراد به توکسوپلاسما آلوده می شوند؟

سه راه برای انتقال این انگل وجود دارد:

1_ استفاده از گوشت خام یا نیمه خام و شیر غیر پاستوریزه حیوان آلوده

2_ خوردن اووسیست های (oocyct)  عفونی موجود در طبیعت برای مثال آب و خاک آلوده به مدفوع گربه.

3_ انتقال مستقیم به جنین در مادران بارداری که برای اولین بار به توکسوپلاسما مبتلا شده اند.

استفاده از گوشت خام و نیمه پخته مهمترین و معمول ترین راه انتقال بیماری می باشد. کیست های توکسوپلاسما در گوشت گوسفند، بز و خوک می تواند وجود داشته باشد و به میزان کمتری در گوشت مرغ و گاو دیده میشوند. همچنین در شیر غیر پاستوریزه نیز یافت میشود. کیست های توکسوپلاسمای موجود در گوشت با حرارت کافی در حین پخت از بین میروند.

درحالی که کیست ها در گوشت بسیاری از حیوانات خونگرم وجود دارد ولی میزبان نهایی این انگل گربه می باشد و این بدین معناست که گربه ها تنها حیواناتی هستند که ممکن است اووسیست عفونی را از طریق مدفوع دفع کنند. این اووسیست ها می بایست حداقل 24 ساعت را در محیط آزاد سپری کنند تا توانایی بیماری زایی را بدست آورند. اووسیست ها بسیار مقاوم بوده و می توانند ماه ها یا سال ها در طبیعت باقی بمانند. حتی اووسیست ها در مقابل یخ زدگی یا گرمای شدید نیز مقاوم هستند و می توانند توسط باد و آب در مسافت های طولانی جابجا شوند.

خطرات توکسوپلاسموز برای انسان چیست؟

در دو گروه از افراد جامعه احتمال بیماری وجود دارد:

الف) افرادی که مبتلا به بیماری های تضعیف کننده سیستم ایمنی هستند. در این گروه معمولا افرادی قرار دارند که مبتلا به ویروس HIV هستند. در این افراد به دلیل رشد زیاد انگل در بدن و عدم توانایی سیستم ایمنی در متوقف ساختن آن، علائم بالینی ظاهر می شود که میتوان به علائم عصبی شدید، تشنج، فلجی، کما و مرگ حتی با وجود اقدام به درمان، اشاره کرد.

ب) مادرانی که در طول بارداری برای اولین بار توسط توکسوپلاسما گوندیای آلوده می شوند میتوانند عفونت را به جنین منتقل کنند. اکثریت نوزادان در حین تولد نشانه های بالینی را نشان نمی دهند و به مرور زمان این علائم شکل میگیرد. کودکانی که به صورت مادرزادی به این انگل آلوده شده اند دارای علائمی از جمله نابینایی، ناتوانی های ذهنی، ناشنوایی و در موارد شدید مرگ می باشند.

خانم ها می توانند قبل از بارداری از تست های سرولوژیک موجود برای ردیابی توکسوپلاسما استفاده نمایند. احتمال انتقال انگل به جنین و بیماری نوزاد در خانم هایی که قبل از بارداری با این انگل آلوده شده اند و دارای آنتی بادی در مقابل آن هستند وجود ندارد.

چگونه گربه به توکسوپلاسما آلوده می شود؟

شایع ترین راه آلوده شدن شکار و خوردن موش، پرنده یا حیوانات کوچک آلوده میباشد. در گربه هایی که در داخل خانه نگهداری میشوند شایع ترین راه، خوردن گوشت خام میباشد. زمانی که گربه از گوشت خام آلوده استفاده کند آلوده میشود و می تواند اووسیست ها را دفع کند. دفع اووسیست میتواند تا دو هفته به طول بیانجامد. معمولا بعد از یکبار آلوده شدن، در آلودگی های بعدی دفع اووسیست وجود ندارد.

اووسیست های موجود در مدفوع گربه پس از دفع باید به طور میانگین دو روز را در محیط خارج از بدن حیوان بگذرانند تا عفونی شوند. از آنجایی که اغلب گربه ها دائما بدن خود را پاک می کنند، باقی ماندن مدفوع بر روی مو ها برای مدت کافی به منظور عفونی شدن اووسیست ها غیر محتمل است، در نتیجه نوازش و لمس گربه نمیتواند باعث بیماری در انسان شود.

آیا گربه بیمار می شود؟

اکثر گربه های بالغ آلوده سالم اند و نشانه ای از بیماری را نشان نمی دهند ولی در برخی از گربه ها می تواند باعث ایجاد پنومونی، آسیب های کبدی و … شود. نشانه های بیماری شامل بی حالی، بی اشتهایی، سرفه، اسهال، زردی، کوری، تغییر رفتار و مشکلات عصبی است. علت بیمار شدن برخی از گربه ها و عدم بیمار شدن برخی دیگر ناشناخته است ولی می توان بیماری های تضعیف کننده سیستم ایمنی گربه مانند FIV و FeLV را در تظاهر بیماری دخیل دانست.

در حال حاضر در کشور ما واکسنی به منظور پیشگیری از توکسوپلاسما وجود ندارد ولی در صورت تشخیص سریع قابل درمان است.

چگونه می توان پیشگیری کرد؟

ظرف مدفوع گربه را روزانه قبل از آنکه اووسیست ها عفونی شوند، تمیز کنید. خانم های باردار یا افرادی که ضعف ایمنی دارند، ظرف گربه را تمییز نکنند یا برای انجام این کار از دستکش پلاستیکی استفاده نمایند.

سبزیجات را کامل بشویید، آب چاه، رودخانه و … را قبل از استفاده بجوشانید.

دست های خود را پس از کار کردن با خاک، پاک کردن گوشت، سبزیجات و فرآورده های لبنی غیر پاستوریزه با آب و صابون بشویید و از خوردن محصولات لبنی غیر پاستوریزه خودداری کنید. (آموزش نحوه صحیح شستن دست ها)

محل پاک کردن گوشت، چاقو و … را پس از اتمام کار کاملا شسته و ضدعفونی کنید.

حیواناتتان را عقیم کرده و در داخل منزل نگهداری کنید و به آنها اجازه شکار موش و پرنده و … را ندهید.

گربه را فقط با غذاهای آماده مخصوص گربه و یا گوشت پخته تغذیه نمایید.

منبع: asreelm.com

حساسیت به گربه را چگونه کنترل کنیم؟

دکتر  David Erstein متخصص بیماری های پوستی و آلرژی در مرکزی درمانی آسم و آلرژی عنوان می کند: «چند نشانه و علائم مشخص برای تشخیص حساسیت و آلرژی به گربه ها وجود دارد. اگر به خانه ای رفتید که گربۀ خانگی دارند و بعد از کمی احساس بی حالی، گرفتگی مجاری بینی و گلو ، و عطسه به شما دست داد این احتمال که شما به گربه ها حساسیت دارید زیاد است. بعضی افراد واکنش های دیگری مثل آسم از خود بروز می دهند که این دردسر بزرگی است !»

به گزارش حکیم مهر به نقل از ITpet ، وی در ادامه افزود: «اما چنانچه می خواهید 100 درصد اطمینان حاصل کنید بهتر است با دکتر مشورت کنید. راحت ترین راه ویزیت یک دکتر متخصص آلرژی و گرفتن آزمایش آلرژی از شماست. این آزمایش در عرض چند دقیقه گرفته می شود و پس از 20 – 30 دقیقه شما متوجه خواهید شد که آیا آلرژی دارید یا خیر.»

هنگامی که با یک آزمایش آلرژی متوجه شدید، دیگر انتخاب با شماست که گربه ای را به سرپرستی بگیرید و یک عمر عطسه زدن را به جان بخرید یا خیر. و البته چنانچه بخواهید این کار را انجام دهید شما راههایی برای کاهش این واکنش های وحشتناک دارید.

تدابیر پیشگیری کننده برای کاهش آلرژی  

دکتر  Erstein اعتقاد دارد اولین اقدامات وتدابیر کاهندۀ آلرژی، آماده سازی فضای خانۀ شماست. طبق نظر ایشان، پیش از هر چیز بایستی قوانینی برای استفاده از فضای خانه وضع کنید. بنابراین نباید اجازۀ حضور در برخی فضاهای خانه مثل اتاق خواب را بدهید بدین ترتیب در اتاق خوابتان دیگر با پُرزهای گربه (که منجربه واکنش های آلرژی زا می شوند) مواجه نخواهید شد.

اقدام دیگری که می توانید انجام دهید نصب  HEPA Filter یا تصفیۀ هوا با قدرت بالا برای زدودن ذرات ریز است. این دستگاه قادر خواهد بود که مواد بسیار ریز آلرژی زای موجود در هوا را از بین ببرد. پُرزهای گربه نیز ضمن آنکه بسیار ریز هستند مدتی در هوا معلق می مانند و منجر به آلرژی می شوند که این دستگاههای تصفیۀ هوا قادر به زدودن آنها می باشد؛ اما بایستی در جایی که شما یا گربه تان حضور دارید، یکسره روشن باشد.

و به عنوان آخرین راهکار، در صورت امکان گربۀ خود را یک تا دو مرتبه در هفته به حمام ببرید! استحمام برخی گربه ها واقعاً کار مشکل و طاقت فرساییست.

و شستشوی مرتب دست های خودتان را هم فراموش نکنید. معمولاً افراد به پوست ، مو و بزاق دهان گربه ها حساسیت نشان می دهند. بنابراین دستان خود را مرتب بشوئید و از مالیدن دست ها به چشمانتان پرهیز کنید.

استفاده از دارو   

دکتر  Erstein عنوان می کند: "اقدام بعدی که می توانید انجام دهید استفاده از داروهایی مثل آنتی هیستامین ها و اسپری های بینی استروئیدی است. در واقع استفاده از داروها مثل استفاده از چسب زخم است؛ آلرژی را درمان نمی کند فقط علائم آن را برطرف می کند ."

همچنین می توانید از یک متخصص آلرژی کمک بگیرید تا داروهای لازم را برایتان تجویز کند. به گفتۀ دکتر  Erstein نگران مصرف این داروها در دراز مدت نباشید عوارض جانبی آنها بسیار کم است .

واکسن های ضد حساسیت  

دکتر  Erstein می گوید اما اگر می خواهید چیز قوی تری را امتحان کنید بهتر است از دکتر بخواهید تا برای شما تزریق را تجویز کند. وی ادامه می دهد: "در واقع، ما مقداری از آلرژی شما را در اندازۀ خیلی کم (یا دوز پایین) به شما تزریق می کنیم و در هر بار غلظت را بیشتر می کنیم. ما آن را نوعی اصلاح بیماری می خوانیم چرا که بدین ترتیب بیمار در مقابل عامل آلرژی زا مقاوم می گردد. این روش بسیار خوبی برای تقویت سیستم ایمنی است ."

دکتر  Erstein افزود: "اما این آمپول ها زمان بر هستند. روش استاندارد آن اینست که به مدت 6 تا 7 ماه هفته ای یک مرتبه تزریق شود. پس از آن به یک مرتبه در ماه می رسد. این روشی مادام العمر نیست اما اگر خواستار تغییرات طولانی مدت هستید، ما معمولاً توصیه می کنیم 3 تا 5 سال مداومت داشته باشید."

گربۀ ضد حساسیت را باور نکنید 

دکتر  Erstein اذعان دارد: "علیرغم شنیده های شما مبنی بر وجود برخی نژادهای گربه ها که ضدحساسیت هستند، خوب است بدانید که اگر هم چنین گربه ای باشد، تفاوت چندانی با سایر گربه ها ندارد. عده ای بر این باورند که گربه های نر مواد آلرژی زای بیشتری از خود متصاعد می کنند اما به هر حال، تمامی گربه ها پُرزهایی دارند که عامل ایجاد حساسیت است ."

در پایان، چنانچه هنوز برای سرپرستی گربه شک دارید دکتر  Erstein توصیۀ ساده ای برای شما دارد: "کمی با یک گربه وقت بگذرانید. روزی یک آنتی هیستامین مصرف کنید ، یک اسپری بینی در منزل داشته باشید و در عین حال وضعیت خودتان را بسنجید. اگر شرایط قابل تحمل بود که از پس ادامۀ مسیر هم می توانید برآیید و گربه ای را برای سرپرستی به خانه بیاورید؛ اما چنانچه شرایط قابل تحمل نبود و حتی علائم به صورت وخیم تری بروز کرد آنگاه دیگر تصمیم با شماست که از پس آن برمی آیید یا خیر. چرا که برای گربه دوستان تصمیم گیری بسیار می تواند سخت باشد ."