سگ‌ها بسته به رفتار صاحبشان با سگ‌های دیگر می‌توانند حسادت را تجربه کنند

از هر ۵ صاحب سگ‌ ۴ نفر می‌گویند متوجه حسادت حیوان خود نسبت به ابراز محبت آن‌ها به بقیه سگ‌ها شده‌اند. تحقیقات نشان می‌دهد که این رفتار حتی در صورتی که سگ دوم در حضور سگ اول نباشد هم قابل بروز است. به عبارت دیگر، ظاهرا سگ‌ها می‌توانند چنین موقعیت‌هایی را تصور کنند حتی اگر آن‌ها را به چشم نبینند.

«امالیا باستوس» از دانشگاه اوکلند نیوزلند می‌گوید: «تحقیقات نشان‌دهنده همان عقیده‌ای است که بسیاری از صاحبان سگ‌ها باورش دارند؛ این‌که سگ‌ها از تعامل صاحبشان با سگی که می‌تواند یک رقیب بالقوه باشد ابراز حسادت می‌کنند. ما می‌خواستیم این رفتار را کامل‌تر بررسی کنیم تا متوجه شویم که سگ‌ها هم می‌توانند مثل انسان‌ها شرایطی را تجربه کنند که حسادتشان را برانگیخته می‌کند یا نه.»

حسادت در انسان‌ها رابطه نزدیکی با خودآگاهی دارد، بنابراین این تحقیق همچنین می‌تواند اطلاعاتی را درباره آگاهی سگ‌ها نسبت به خودشان به ما ارائه کند. باستوس و همکاران او آزمایشاتی را با ۱۸ سگ انجام دادند که صاحبان آن‌ها کنار یک سگ مصنوعی یا یک استوانه پشمی قرار گرفته بودند. سگ مصنوعی به عنوان رقیب احساسی و استوانه پشمی به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شده بود.

زمانی که سگ‌ها قرارگیری صاحبشان در کنار سگ مصنوعی را می‌دیدند، مانعی میان آن‌ها و سگ مصنوعی قرار می‌گرفت. با این حال، آن‌ها همچنان می‌توانستند صاحب خود و احساسات او را مشاهده کنند. سپس محققان سگ مصنوعی را از آن‌جا خارج می‌کردند و به صاحب سگ علامت می‌دادند تا به نوازش و حرف زدن با سگ مصنوعی تظاهر کند.

دلیل خارج کردن سگ مصنوعی این بود که هیچ گونه سرنخ غیرارادی در چهره و احساسات فرد ظاهر نشود. همین آزمایش با استوانه پشمی هم تکرار شد، ولی در این آزمایش خود سگ می‌توانست نوازش و صحبت کردن صاحبش با استوانه را ببیند. در این آزمایش سگ مصنوعی هم در اتاق وجود داشت، اما ۱.۵ متر دورتر گذاشته شده بود. جهت صورت سگ مصنوعی به سمت صاحب سگ بود و خود حیوان می‌توانست به راحتی آن را ببیند.

محققان با استفاده از نیروسنج متوجه شدند سگ‌ها زمانی که صاحبشان مشغول نوازش استوانه پشمی است نسبت به زمانی که سگ مصنوعی را نوازش می‌کند با قدرت کمتری به قلاده خود فشار می‌آورند. در این آزمایش سه نشانه حسادت که پیش‌تر در انسان‌ها دیده شده بود در سگ‌ها هم مشاهده شد.

اول، این رفتار فقط زمانی به وجود می‌آید که رقیب اجتماعی در کار باشد. دوم، حتی در صورتی که این رقیب در میدان دید نباشد، امکان بروز حسادت وجود دارد. سوم، از آنجایی که سگ مصنوعی در آزمایش اول به صورت فرضی حضور داشت و در آزمایش دوم با فاصله بیشتر در اتاق قرار داده شده بود، محققان نتیجه گرفتند که حسادت پیامدی برای تعامل است و لزوما به حضور سگ دوم در اتاق ارتباطی ندارد.

باستوس می‌گوید: «این نتایج از ادعای وجود حس حسادت در سگ‌ها حمایت می‌کند. به‌علاوه، می‌تواند اولین گواه مبنی بر وجود ظرفیت تعاملات اجتماعیِ ناشی از حسادت در سگ‌ها باشد.» این آزمایش‌ها برای کشف فعل و انفعالات درون مغز سگ‌ها مفید است. آزمایش صورت‌گرفته با استوانه پشمی نشان می‌دهد که توجه فرد به یک رقیب اجتماعی بیشتر از عدم توجه به خود سگ‌ها موجب ناراحتی‌شان می‌شود.

باستوس در پایان اظهار می‌کند: «هنوز برای نتیجه‌گیری درباره این‌که آیا سگ‌ها هم حسادت را مثل ما تجربه می‌کنند یا نه خیلی زود است، ولی حالا می‌دانیم که آن‌ها هم به موقعیت‌های حسادت‌برانگیز واکنش نشان می‌دهند، حتی اگر این اتفاقات در مقابل چشمشان رخ ندهد.»

دامپزشکان نقش کلیدی در تولید واکسن‌های انسانی دارند

عضو هیات مدیره انجمن دامپزشکان بالینی استان مازندران گفت: در مورد واکسن کسانی که نگاه علمی ندارند گاهی مخالفت درباره واکسیناسیون دارند و بدیهی است که با واقعات موجود همخوانی ندارد. برای کسانی که در خط مقدم برخورد با عفونت‌های ویروسی یا درون آن قرار دارند، واکسیناسیون امری حیاتی و موهبتی خدادادی است.

به نقل از آفاق‌نیوز، «دکتر سبحان متولی» به سؤالاتی درباره کرونا و تاثیرگذاری بر مسائل اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی، نقش سازمان‌های بین‌المللی در پیشگیری از گسترش ویروس‌های این‌چنینی، نقش جامعه پزشکی و دامپزشکی ایران در این زمینه، تاثیر واکسیناسیون و موارد این‌چنینی پاسخ داده است.

مسائل اجتماعی و بهداشتی بعد از کرونا در چه مسیری قرار گرفته است؟

به نظر می‌رسد بعد از همه‌گیری کرونا، جهان با پدیده‌ای مواجه کرده که در طول تاریخ با این شکل سابقه نداشته است. در طول تاریخ همه‌گیری نداشتیم که با این سرعت در جهان پخش شود و این سطح از نگرانی و مشکلات اقتصادی و مسائل امنیتی و اجتماعی ایجاد کند .

طبق گزارشات نهادهای مختلف آمار خشونت خانوادگی در ایام شیوع کرونا افزایش یافته است. این مساله نشان‌دهنده این است که در دنیا چه اندازه دانش با مفهوم عام و دانش دامپزشکی، پزشکی، ویروس‌شناسی اهمیت حیاتی دارد. می‌دانیم که سیر همه‌گیری‌های این‌چنینی که می‌تواند در وسعت کشور، قاره و یا پاندمی که همه‌گیری جهانی خوانده می‌شود، عامل ویروسی از حیات‌وحش به حیوانات اهلی و سپس به انسان منتقل می‌شود.

سازمان‌های بین‌المللی در زمینه پیشگیری از بیماری‌هایی مانند کووید ۱۹چه تاثیری دارند؟

سازمان‌های بین‌المللی در این زمینه به رصد شیوع عفونت‌های این‌چنینی مشغول هستند. سازمان جهانی بهداشت و سازمان جهانی بهداشت حیوانات، در سال گذشته نمایندگان سازمان جهانی بهداشت حیوانات در کشور ما حاضر شده و روند برخورد شبکه‌های دامپزشکی را مورد بررسی قرار دادند و این مسائل به شکل روتین در دنیا در حال انجام است. شاید عموم مردم ندانند که چه خطراتی می‌تواند سلامت آنها را تهدید کند، اگر در هر نقطه‌ای از مراکز بهداشتی پزشکی یا دامپزشکی فعالیت به شکل کیفی انجام نشود.

مراکز پزشکی و دامپزشکی در ایران چطور؟

در عین اینکه می‌پذیریم در بعضی مسائل مد نظر نیاز به بهبود روند اجرای امور داریم، اما باعث افتخار ماست که مشکلات این‌چنینی مانند بیماری کوید ۱۹ تاکنون از کشور ما به سایر نقاط دنیا منتقل نشده است. این مساله نشان می‌دهد همکاران پرتلاش ما در مراکز دامپزشکی و پزشکی به وظایف خود به خوبی عمل می‌کنند. در خاطره جمعی دنیا چنین چیزی ثبت نشده که کشور ما منشاء همه‌گیری به این فرم باشد .

پیش‌بینی می‌کردیم درباره آنفلوآنزا همه‌گیری در این وسعت رخ دهد و مکان آن مشخص نبود اما اینکه چنین همه‌گیری با این وسعت در سطح قاره‌ای و جهانی رخ دهد قابل پیش‌بینی بود. برخلاف تصورات بدبینانه‌ای که برخی افراد جامعه درباره اینکه این همه‌گیری می‌تواند منشاء سیاسی داشته و یا نقش دولت‌ها را در آن می‌بینند اما برای کسانی که در خط مقدم برخورد با عفونت‌های ویروسی چه در حیوانات و انسان‌ها هستند، چنین چیزی امر غیرمنتظره‌ای نیست. دامپزشکی توانایی دارد از فاجعه‌های این‌چنینی که بخش‌های مختلف جوامع را تحت تاثیر قرار می‌دهد، پیشگیری و از گستردگی شدید جلوگیری کند.

جایگاه ایران در ساخت واکسن کجاست؟

در مورد واکسن کسانی که نگاه علمی ندارند گاهی مخالفت درباره واکسیناسیون دارند و بدیهی است که با واقعات موجود همخوانی ندارد. برای کسانی که در خط مقدم برخورد با عفونت‌های ویروسی یا درون آن قرار دارند، واکسیناسیون امری حیاتی و موهبتی خدادادی است .

تاکید بر اهمیت سرعت واکسیناسیون در شرایط فعلی است. همه ما در کودکی از واکسن‌های تولید مراکز داخلی مانند پاستور و رازی استفاده کرده و واکسینه شده‌ایم. شاید بخشی از مردم به این موضوع آگاه نباشند که دامپزشکان نقش کلیدی در تولید این واکسن‌ها دارند، چون در مرحله اولیه این واکسن‌ها بر روی حیوانات تست می‌شوند و افرادی که در این مراکز کار می‌کنند دامپزشک هستند. مدیرعامل شرکت تولید واکسن فایزر که واکسن مشهوری برای کرونا تولید کرده یک دامپزشک است .

کشور ما یکصد سال سابقه تولید واکسن دارد و یکی از پیشروترین کشورهای منطقه در این زمینه است. یکی از بزرگترین مراکز تحقیقاتی واکسیناسیون در منطقه متعلق به ایران است. به نظر می‌رسد که در دو تا سه دهه اخیر سرمایه‌گذاری که در صنعت تولید واکسن ایران صورت گرفته متناسب با پیشرفت‌های جهانی نبوده در صورتی که سرمایه‌گذاری درخوری انجام شود، همان‌طور که اکنون هم یکی از کشورهای موثر در تولید واکسن در سطح جهان هستیم، می‌توانیم از قدرت‌های برتر در این زمینه باشیم. چنین ظرفیتی وجود دارد و فقط نیازمند سرمایه‌گذاری هستیم .

اکنون در شرایطی هستیم که می‌توان از جنگ جهانی ویروس برای آن نام برد، چون کشورها در جنگی با یک ذره بسیار کوچک هستند که تاثیر بسیار عمیقی بر اقتصاد و مسائلی فرهنگی و اجتماعی دارد. کرونا بسیاری از صنایع را به تعطیلی کشانده است.

نگاه‌های مختلفی درباره واکسیناسیون وجود دارد. در این زمینه چه نظری دارید؟

به نظر می‌رسد بخشی از افکار عمومی درگیر پروپاگاندا و جنگ‌های رسانه‌ای در مورد واکسن هستند، بر اساس نظر کارشناسان و مقالات چاپ شده در مجلات معتبر بین‌المللی، واکسن اسپوتنیک وی روسیه، واکسن موثری در مقابله با کرونا است اما در مقطعی شاهد برخی جبهه‌گیری‌ها علیه این واکسن بودیم .

جهش ویروس یک مساله علمی و طبیعی است اما این جهش می‌تواند ویروس را ضعیف کرده و یا برعکس باعث بیماری‌زایی بیشتر و ایجاد علائم شدیدتر شود اما با رعایت پروتکل‌های بهداشتی مانند استفاده از ماسک و فاصله‌گذاری اجتماعی می‌توان میزان ابتلا و جهش ویروس را کاهش داد .

در سطح جامعه این تصور وجود دارد استفاده از ماسک مانع صد در صدی در ابتلا به کرونا است؛ با چنین تصور اشتباهی، مردم فاصله فیزیکی را رعایت نمی‌کنند. در حالی که استفاده از ماسک در عین اینکه ضروری است، میزان لود ویروس را کاهش می‌دهد. در عین اینکه باید ماسک استفاده کنیم باید فاصله فیزیکی را هم رعایت کرد تا در صورت ابتلا، میزان لود ویروس پایین باشد. ثابت شده که میزان لود ویروس در ایجاد علائم شدید تاثیر دارد. توصیه شده در مراکز شلوغ افراد از ۲ ماسک استفاده کنند .

شرکت‌های مختلف با پیشرفت تکنولوژی برای سویه‌های جدید هم واکسن تولید می‌کنند و این مساله را برای واکسن حیوانات خانگی و انسان‌ها اعمال می‌شود و این مساله‌ای نویدبخش برای جامعه بشری است، در چنین شرایطی با نگاه امیدبخش باید جامعه را به سمت ابتلای کمتر سوق دهیم.

ممنون؛ ناگفته ای مانده است؟

در حالی که کرونا برخی شهروندان را داغدار کرده اما می‌توان نکات مثبت هم دید. اکنون شهروندان اطلاعات خوبی درباره واکسن‌ها دارند. کرونا اهمیت واکسن را برای جوامع بشری بیشتر از گذشته مشخص کرده است. اکنون عموم افراد جامعه درصد تاثیر واکسن را می‌دانند و آگاه هستند که واکسن‌ها تاحدودی در مبتلا نشدن تاثیر دارند.

فضای مناسب نگهداری خرگوش

خرگوش‌ها به عنوان یه حیوان خانگی محبوب شناخته می‌شوند. نگهداری از این حیوان می‌تواند تجربه جالبی باشد اما باید از نیازهای او آگاهی کاملی داشته باشید. نگهداری از خرگوش یک کار موقتی نیست. در صورت مراقبت اصولی، ۸ تا ۱۲ سال عمر می‌کنند. انتخاب وسایل مناسب برای نگهداری از خرگوش بخشی از برنامه مراقبت و نگهداری از آن‌هاست.

یکی از مسائل مهم فضای نگهداری خرگوش است. به صورت کلی، فضای قفس باید به اندازه‌ای باشد که خرگوش فضای کافی برای ایستادن، دراز کشیدن و حرکات آزادانه داشته باشد. منظور از حرکات آزادانه اینست که به راحتی بتواند حداقل سه یا چهار جهش کامل انجام بدهد. در صورتی که اندازه قفس مناسب نباشد ممکن است خرگوش دچار زخم پا بشود و یا احساس نا‌امنی بکند.

کف قفس خرگوش‌ها نباید سیمی باشد. همچنین باید دارای بستر مناسبی باشد. هر بستر غیرخشنی که قابلیت فنری و ضربه‌گیری داشته باشد برای خرگوش‌ها مناسب است که در این بین بسترهای تجاری استاندارد خرگوش و جوندگان ایده ال‌ترین گزینه ممکن است که این بسترها قابلیت جذب مناسبی نیز دارند.

درصورتی که به هر دلیلی به بسترهای تجاری استاندارد دسترسی نداشتیم می‌توانیم از “کاه و کلش” که بقایای ساقه غلاتی همچون گندم، جو و ذرت می‌باشد به عنوان بستر استفاده کنیم.

دقت شود که بدلیل تجاری نبودن این مواد پیش از هر نوع استفاده باید یک بار در آب جوشانده شوند و پس از خشک شدن قابلیت قرار‌دادن در جایگاه خرگوش را دارند. همچنین پیش از استفاده باید بخوبی بررسی شوند تا قطعات تیز و برنده و ناخالصی‌های خطرناک داخل آنها وجود نداشته باشد.

نکته مهم درخصوص بستر مناسب خرگوش‌ها این است که نه تنها جنس بستر حائز اهمیت است بلکه ضخامت بستر نیز اهمیت دارد. به همین دلیل باید توجه شود که چه در مورد بستر تجاری استاندارد و چه در مورد کاه و کلش، باید حداقل ضخامت 10-15 سانتی‌متر بستر در کف جایگاه خرگوش ریخته شود.

بانوی کارآفرین و دامپزشک نمونه‌ای که نخستین کلینیک دامپزشکی شهرستان خوسف را راه‌اندازی کرد

بانویی کارآفرین و نخبه علمی در شهرستان خوسف واقع در استان خراسان جنوبی این روزها با بهره‌مندی از تسهیلات اشتغالزایی کمیته امداد توانسته نخستین کلینیک دامپزشکی شهرستان محل سکونت خود را راه‌اندازی کند .

به گزارش حکیم مهر به نقل از کمیته امداد، «دکتر فائزه زنگویی» بانوی کارآفرینی است که علاوه بر ایجاد شغل و رسیدگی به مددجویانی که حرفه آنها دامداری است، موجب جلوگیری از اتلاف سرمایه آنان و توسعه صنعت پرورش طیور و رونق تولید در منطقه شده است.

وی که از نخبگان کشوری است در کنار سه خواهر و برادر خود با کسب مدارج عالی در زمینه دامپزشکی، موفقیت‌های زیادی را به دست آورده و در دو سال اخیر به عنوان دامپزشک نمونه شهرستان خوسف برگزیده شده است .

این بانوی کارآفرین در سال ۹۵ از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده و با گرفتن مدرک دامپزشکی و همچنین استفاده از تسهیلات ۲۰ میلیون تومانی از کمیته امداد در قالب طرح‌های راهبری شغلی موفق شده با تکیه بر اراده راسخ و توکل به خدا، کلینیک دامپزشکی در شهرستان خوسف که جزو مناطق محروم کشور است، راه‌اندازی کند.

وی در این باره می‌گوید: تا قبل از راه‌اندازی این مجموعه، این منطقه فاقد کلینیک دامپزشکی بود و بسیاری از خانواده‌ها که وضعیت مالی چندان مناسبی نداشتند و به حرفه دامداری و پرورش طیور نیز مشغول بودند سالانه خسارت‌های مالی زیادی را متحمل می‌شدند زیرا شیوه نگهداری از طیور آنها به روز و علمی نبود.

این دامپزشک نمونه می‌افزاید: از سال ۹۵ با احداث این کلینیک و به کارگیری هشت نفر برای واکسیناسیون دام‌ها و مرغداری‌ها در دوره‌های زمانی که نیاز به واکسیناسیون بود تاثیر به سزایی در افزایش سلامت دام‌ها گذاشتیم و از طرفی مانع از بروز خسارت مالی وارده به این دامداران شدیم.

وی با اشاره به اهمیت اشتغال‌زایی در مناطق محروم کشور، می‌گوید اشتغال به کار تعداد بیشتری از نیروهای دامپزشکی در این منطقه در برنامه‌ریزی‌های پیش روی او است و امیدوار است از طریق طرح‌های راهبری و هدایت شغلی کمیته امداد بتواند بیش از پیش به تولید در کشور کمک کند.

این بانوی کارآفرین معتقد است: پیگیری مشکلات مددجویان دامدار در مناطق محروم جزو یکی وظایف او و نیروهای مشغول به کار در این کلینیک است. اما با امکانات محدودی که در اختیار قرار داریم قادر نیستیم بسیاری از نیازهای مددجویان منطقه را پاسخگو باشیم؛ از این رو استفاده  از تسهیلات بیش‌تری از سوی کمیته امداد نیز لازم است.

وی در پایان می‌گوید: در حال حاضر در این منطقه تعداد زیادی مرغداری وجود دارد و به صورت میانگین ۲۵۰۰ دامدار زیر نظر این کلینیک دام‌های خود را درمان و واکسیناسیون می‌کنند که امیدواریم با توسعه این کلینیک بتوانیم کمک بیشتری به توسعه و رونق صنعت دامپروری در منطقه داشته باشیم.

تصویربرداری سه‌بعدی از ساختارهای مغز موش زنده با تکنیک جدید

محققان با استفاده از یک تکنیک پیشرفته میکروسکوپی توانستند تصاویر سه بعدی بسیار باکیفیت از اعماق مغز یک موش زنده ثبت کنند. این روش آنقدر دقیق است که محققان توانستند از شاخک‌های بسیار کوچک عصب‌ها عکسبرداری کرده و تغییرات آن‌ها در بازه سه روزه را مشاهده کنند.

پژوهشگران موفق شدند تصاویر سه بعدی بسیار با کیفیتی از عمق ۷۶ میکرومتری مغز موش زنده و ۱۶۴ میکرومتری نمونه بافت آن ثبت کنند. محققان به کمک این روش عکس‌هایی خارق العاده از نوعی ساختارهای سلولی به نام خارهای دندریتی (Dendritic Spines) گرفتند. اگر نورون را یک درخت فرض کنیم، دندریت‌ها شاخه‌ها و خارهای دندریتی شاخک‌های شاخه‌ها هستند.

در این تحقیق از نوع جدیدی از تکنیک عکسبرداری مبتنی بر روش میکروسکوپی کاهش گسیل القایی (STED) استفاده شد که به میکروسکوپ‌ها اجازه عکسبرداری از اجسام بسیار کوچک با درخشان کردن آن‌ها را می‌دهد. در این تکنیک با استفاده از نور لیزر فقط کوچکترین مولکول‌ها درخشنده می‌شوند در نتیجه می‌توان تصاویری بسیار دقیق گرفت. با پیشرفت این روش دانشمندان توانسته‌اند از سلول‌ها عکس‌های سه بعدی بگیرند.

نقطه ضعف روش 3D STED این است که فقط می‌تواند از بافت‌های فوق العاده نازک عکسبرداری کند. محققان برای رفع این مشکل، تکنیک 3D STED را با روش دیگری به نام تحریک دو فوتونی (2PE) ترکیب کرده و تکنیک جدیدی به نام 3D-2PE-STED ابداع کردند.

محققان به کمک روش 3D-2PE-STED توانستند تغییرات ساختارهای کوچک عصب ها را پس از سه روز تشخیص دهند. دستاوردی که به کمک تکنیک 2PE (راست) امکان پذیر نیست.

تکنولوژی 3D-2PE-STED در آزمایشات عملکردی تحسین برانگیز داشت. آزمایش اول، روی کشت سلول (Cultured Cells) انجام شد و این فناوری توانست جزئیاتی ۱۰ برابر کوچکتر نسبت به روش 2PE را آشکار سازد. در آزمایش روی موش زنده محققان توانستند روی خارهای دندریتی زوم کرده و ساختار سه بعدی آن‌ها را با جزئیات بالا آشکار کنند. کیفیت عکس آنقدر بالا بود که محققان توانستند تفاوت در ساختار آن‌ها را پس از سه روز تشخیص دهند.

دانشمندان می‌گویند هیچ نشانه‌ای از آسیب زدن تکنیک 3D-2PE-STED به ساختار نورون‌ها و یا اثرگذاری آن روی رفتار موش مشاهده نشد، ولی با این وجود به تحقیقات بیشتر برای اطمینان از ایمن بودن آن جهت استفاده روی انسان نیاز است.

یافته‌های این تحقیق در ژورنال Optica منتشر شده است.