محققان میگویند میو کردن گربهها یک نوع روش برقراری ارتباط است و هر نوع صدایی که تولید میکنند، معنی خاصی میدهد.
ممکن است هر روز گربهی شما وارد دفترتان شود، با عصبانیت به شما نگاه کند و یک «میووووی» ناامیدانه بر زبان آورد؛ امکان دارد شما به گربه بیمحلی کنید؛ اما درخواست آن روشن است؛ گربه میگوید: »شما هنوز به من غذا ندادهاید!»
گربههای خانگی در شیوهی استفاده از صدای خود برای برقراری ارتباط با انسانها بینظیر هستند؛ ولی آنها بهندرت برای یکدیگر میو میکنند. سؤال اینجا است که چه چیزی باعث میشود گربه ارتباط بیشتری با انسان و صاحبش برقرار کند؟
بر اساس مقالهای که در لایو ساینس منتشر شده است، کارشناسان عقیده دارند پاسخ این سؤال به اهلیسازی گربهها ارتباط دارد. جان بردشاو و شارلوت کامرون-بومونت در کتاب «گربه خانگی، زیستشناسی رفتار آنها» انتشارات دانشگاه کمبریج ۲۰۰۰، مینویسند ۱۰ هزار سال قبل از اینکه گربهها با انسانها زندگی کنند و اهلی شوند، تنها بودند و ازآنجاکه اجداد گربهها بهندرت با دیگر اعضا و گونههای خود ارتباط داشتند، نیازی به استفاده از صدای خود برای برقراری ارتباط نداشتند. در عوض گربههای وحشی ازطریق حس بویایی یا مالیدن خود به اشیائی مانند درخت، با سایر گربهها در ارتباط بودند؛ به این ترتیب گربهها برای ارسال پیام خود مجبور به روبهرو شدن با سایر گربهسانان نبودند.
به گفتهی جان رایت، روانشناس دانشگاه مرسر جورجیا که در مورد رفتار حیوانات مطالعه میکند، هنوز هم تا حد زیادی نحوهی ارتباط گربهها با یکدیگر اینگونه است. او به مجلهی لایوساینس میگوید چرا باید از صدا استفاده کرد، درحالیکه استفاده از سایر حواس بسیار کارآمدتر است؟
اما انسانها تقریبا به اندازهی گربهسانان حس بویایی خوبی ندارد. بنابراین گربهها به روشی با انسانها ارتباط برقرار میکنند که بتوانند منظور خود را برسانند: با میو کردن! رایت میگوید: «آنها ارتباط صوتی را دستکاری میکنند و به ابزار تبدیل شده است.»
بسیاری از گربه ها حتی برای بیان نیازها و احساسات مختلف و پاسخهای متفاوت، رپرتوار یا فهرستی از میو ایجاد میکنند. بهعنوان مثال، ممکن است گربهها در سلام و احوالپرسی سهلانگاری کنند؛ اما هنگام درخواست دوستانه برای بیرون رفتن یا غذا خواستن با صدای بلند میو کنند.
میو کردن برای انسان تا حدی یک رفتار آموزشی است؛ چرا که همهی بچهگربهها اگر بخواهند هنگام آسیبدیدگی، سرماخوردگی یا اتفاقی دیگر توجه مادرشان را جلب کنند، روی مادر خود مینشینند و خود را به او میچسپانند. گربههای خانگی این رفتار را در بزرگسالی نشان میدهند؛ اما گربههای وحشی (گربههای اهلی بدون صاحب) در سن بیشتری این کار را انجام میدهند.
مطالعهی که در ژورنال Behavioral Processes منتشر شد، نشان میدهد گربههای وحشی نسبت به گربههای اهلی دارای صاحب، بسیار غرغروتر هستند و صدایشان خش دارد. وقتی گربههای وحشی میو میکنند، تفاوتی نمیکند در مقابل چه کسی یا چیزی باشد؛ انسان، عروسک یا سگ. گربههای خانگی خیلی بیشتر و تنها برای انسان میو میکنند و این نشان میدهد که آنها میو کردن را بهعنوان یک زبان خاص برای صاحبانشان توسعه میدهند. به عبارت دیگر، گربهی شما به شما میو میکند؛ زیرا متوجه شده است که انجام این کار توجه شما را جلب میکند. بهخصوص در اوایل شروع ارتباط.
رایت میگوید اگر کنجکاو باشید که گربهی شما چه حرفی برای گفتن دارد، ممکن است برای ارتباط ترغیب شود. اگر انسانها با کلمات و توجه به جیرجیر و میو کردن گربههایشان واکنش نشان دهند، میتوانند گفت و شنود ایجاد کنند؛ تقریباْ مانند یک مکالمه.
رایت میگوید: «اگر پاسخها به اندازهی کافی مثبت باشد و با پیشبینی کاری کنید به صدای شما گوش دهد، گربه میتواند بکوشد تا با شما ارتباط برقرار کند.»
منبع: زومیت
معمولا گربه ها باید چه مقدار بخوابند
یک گربه معمولا دو سوم زندگیش را در خواب به سر میبرد . میزان خواب آنها دو برابر پستانداران دیگر است . میزان خواب یک گربه به سن ، وضعیت هوا ، درجه حرارت ، میزان گرسنگی ، احساس امنیت و ... بستگی دارد.
اگر گربه شما در هنگام بیداری افسرده است و بسیار زیاد میخوابد و اگر در او تغییرات وزنی و یا هر حالت دیگری که نشان از بیماری دارد مشاهده میکند با دامپزشک خود مشورت کنید.
اگر دارای گربه سالخورده ای هستید و او کم خوابی دارد باید با دامپزشک مشورت کنید. زیرا این نشانه بیماری به نام Hyperthyroidism است که در آن غدد تیروئید بیشتر از حالت معمول ترشح میکنند و موجب اخلال در متابولیسم بدن میشوند.
تحقیقات نشان داده اند که گربه ها نیز مانند ما انسانها به خواب های عمیق فرو میروند و امکان خواب دیدن در آنها وجود دارد. بنابراین اگر دیدید سبیل های گربه تان در حین خواب تکان میخورد و چشمان بسته اش حرکت میکنند بدانید که گربه تان دارد در خواب خود را حین شکار میبیند ! برایش شکار موفقی آرزو کنید و به دنبال سرگرمی دیگری بروید تا گربه تان بیدار نشود!
اگر گربه مانع از خوابیدن شما در طول شب شد، چه کارهایی انجام دهید؟
فعالیت هایی در طول روز برای گربه در نظر بگیرید که باعث خوابیدن در طول شب شود. بگذارید در غروب و ابتدای شب خواب سبکی داشته باشد. اگر میخواهید گربه را از خوابیدن در اتاق خوابتان بازدارید، درب اتاق را ببندید. برای گربه یک همبازی بیاورید. اگر گربهتان در خانه تنهاست، احتمالا ساعات بیشتری خواهد خوابید. اما اگر همبازی داشته باشد، تمایل بیشتری به فعالیت و بازی درطول روز خواهد داشت.
چرا گربه تان شب ها میو میو کردن می کند؟
گربه ها حیواناتی شبانه هستند بنابراین معمولا شب ها وقتی شما می خوابید آنها بیدار هستند. گربه خانگی شما ممکن است بخواهد که شب ها بازی و کاوش کند، غذا بخورد، چنگ بزند، یا اینکه کاری کند تا توجه شما را به خود جلب کند. گاهی اوقات این کارها پر سر و صدا هستند و شما را بیدار می کنند. بعضی از گربه ها در طی روز خیلی تنبل هستند. گربه ها انرژی زیادی برای سوزاندن در هنگام شب دارند زمانی که شما بیدار هستید این انرژی را مصرف نمی کنند.
دلایل میو میو کردن گربه :
بخاطر مشکلات بینایی یا کر بودن
برای غذا در شب
برای جلب توجه در شب ها
بیماری
خوشامدگویی
احساس تنهایی
اضطراب
جفتگیری
پیری
گربهها به آهسته پلک زدن واکنش مثبتی نشان میدهند. این فرایند میتواند به بهبود رابطهی انسان و گربه کمک کند.
گربهها از دیدگاه عموم بهویژه در مقایسه با سگها، موجوداتی غیر صمیمی به نظر میرسند؛ اما اگر چنین تصوری دارید شاید روش اشتباهی برای ارتباط با گربهها در پیش گرفتهاید. طبق پژوهشی جدید برقراری ارتباط دوستانه با گربهها کار دشواری نیست. تنها باید کمی بیشتر به آنها لبخند بزنید.
منظور از لبخند، خندیدن به شیوهی انسانها یا نمایش دندانها نیست، بلکه باید با تنگ کردن چشمهای خود و آهسته پلک زدن، به شیوهی گربهها بخندید. دانشمندان با بررسی روابط انسان و گربه، متوجه شدند پلک زدن آهسته باعث نزدیکتر شدن گربهها به انسانها و استقبال آنها میشود. به گفتهی کارن مک کاب، روانشناس دانشگاه ساسکس بریتانیا:
بهعنوان شخصی که هم به مطالعهی رفتار گربهها میپردازد و هم صاحب یک گربه است، میگویم پلک زدن آهسته یکی از بهترین روشها برای تعامل انسان و گربه است. بسیاری از افرادی که گربه دارند معمولا این رفتار را زیاد میبینند؛ اما حالا با شواهدی به درستی آن پی بردیم.
اگر زمانی را با گربهها گذرانده باشید حتما متوجه حالت چهرهی آنها با چشمان نیمه باز شدهاید. در این حالت گربهها به آهستگی پلک میزنند. این رفتار مشابه لبخند زدن انسان و تنگ کردن چشمها است. معمولا گربهها در حالت استراحت چنین رفتاری از خود نشان میدهند؛ به این حالت لبخند گربهای گفته میشود. طبق شواهد به دستآمده از نگهدارندگان گربهها، انسان میتواند برای برقراری ارتباط با گربهها و نشان دادن رفتار دوستانهی خود، حالت آهسته پلک زدن را تقلید کند. بهدنبال این فرضیه، تیمی از روانشناسان دو آزمایش برای بررسی تفاوت رفتار گربهها در حالت آهسته پلک زدن انجام دادند.
در آزمایش اول، شرکتکنندگان ۱۴ خانوار برای ۲۱ گربهی خود به آهستگی پلک زدند. طبق این آزمایش شرکتکنندگان باید پس از مستقر شدن گربه و آرام گرفتن آن در گوشهای از محیط خانه، وقتی گربه به آنها نگاه میکند به آهستگی پلک بزنند. دوربینها چهرهی شرکتکننده و چهرهی گربه را ثبت کردند و نتایج با گروه دیگری که به سمت گربههای خود پلک نزده بودند، مقایسه شدند.
طبق نتایج، اگر شخصی به سمت گربهی خود به آهستگی پلک بزند، احتمال واکنش گربه بیشتر خواهد بود. در دومین آزمایش، ۲۴ گربه از هشت خانوار شرکت داده شدند. این بار پژوهشگرها که هیچ تماس قبلی با گربهها نداشتند، آزمایش فوق را تکرار کردند. همچنین واکنش گربهها در حالت بدون پلک زدن و خیره شدن مستقیم ثبت شد.
پژوهشگرها فرایند آهسته پلک زدن را برای گروه دوم تکرار کردند و علاوه بر آن دست خود را به سمت گربهها دراز کردند. طبق نتایج، گربهها نهتنها با پلک زدن به آنها واکنش نشان دادند بلکه تمایلشان برای نزدیک شدن به دست مخاطب هم افزایش یافت. به گفتهی مک کامب:
این پژوهش اولین بررسی آزمایشگاهی نقش آهسته پلک زدن در رابطهی انسان با گربه است. میتوانید این فرایند را برای گربهی خانگی یا گربهای که در خیابان میبینید اجرا کنید. این فرایند روشی عالی برای بهبود رابطه با گربهها است. سعی کنید چشمهای خود را تنگ کنید و به آرامی لبخند بزنید. گربهها هم به همین شیوه واکنش نشان میدهند و گویی نوعی گفتوگو را آغاز میکنید.
سگها نسبت به گربهها برونگراتر عمل میکنند؛ اما برای گربهدوستان این مسئله جای شگفتی نیست. برای مثال گربهها با انسانهایی مهربان هستند که پذیرای آنها هستند پس اگر گربهای با شما غیردوستانه برخورد کرد، این مشکل شما است نه گربه. به همین ترتیب گربهها معمولا رفتار انسانهای همنشین خود را منعکس میکنند. گربهها همچنین میتوانند اسامی خود را تشخیص دهند (اگرچه اغلب موارد آن را نادیده میگیرند) و روابط آنها با انسان بهطور شگفتانگیزی عمیق است.
به سختی میتوان به علت پلک زدن آهستهی گربهها در مواجهه با انسان پی برد. شاید این رفتار بهمعنی حسن نیت آنها باشد؛ زیرا طبق برخی تصورات گربهها نگاه خیره را تهدیدآمیز تلقی میکنند. در هر صورت بهبود روابط با این موجودات جذاب میتواند راه خوبی برای بهبود سلامت روان آنها حداقل در محیط خانه باشد. به گفتهی تاسمین هومفری روانشناس دانشگاه ساسکس:
درک روشهای مثبت تعامل انسان و گربه میتواند به بهبود درک عمومی گربهها کمک کند، رفاه آنها را بهبود دهد و نکات بیشتری را از قابلیتهای اجتماعی شناختی این گونهها آشکار کند. از یافتهها میتوان برای ارزیابی رفاه گربهها در محیطهای مختلفی مثل پناهگاهها استفاده کرد.
منبع: زومیت
گربه ها حقیقتاً موجودات مرموزی هستند. بسیاری از کسانی که گربه دارند متوجه شده اند که حیوان خانگی شان گاهی به نقطه ی نامعلومی خیره می شود که دلیلش مشخص نیست. نظریات عجیبی درباره ی توانایی های مافوق طبیعی گربه ها مطرح شده، با این حال، بهتر است همیشه علم را مبنا قرار دهیم. در ادامه می خواهیم ببینیم علت خیره شدن گربه ها به یک نقطه ی نامعلوم چیست.
از قدرت بینایی فوق العاده ای برخوردارند
گربه ها متوجه هر چیز کوچکی مثل یک عنکبوت یا سایه ای روی دیوار می شوند. این مسأله شاید برای انسان ها اهمیتی نداشته باشد، اما گربه ها درک حسی متفاوتی دارند. به علاوه، طبق تحقیقات، گربه ها می توانند بعضی طول موج های نور مثل نور فرابنفش را ببینند که برای انسان ها قابل مشاهده نیست. به همین دلیل وقتی گربه ها یکباره به نقطه ای خیره می شوند نباید بترسید؛ آن ها فقط می توانند بیشتر از شما ببینند.
می توانند چیزهایی را بشنوند که انسان قادر به شنیدنش نیست
این موجودات کوچک از قدرت شنوایی بهتری، نه فقط در مقایسه با انسان ها، بلکه به نسبت دیگر پستانداران هم برخوردار هستند. مثلاً محدوده ی شنوایی سگ ها حدود ۶۷ هرتز تا ۴۵ کیلو هرتز است، در حالی که این میزان در مورد گربه ها بین ۴۸ هرتز تا ۸۵ کیلو هرتز است. این ویژگی به گربه ها کمک می کند حتی جزئی ترین صداها، مثل تکان خوردن چمن ها یا قل قل آب را هم بشنوند. پس اگر گربه ای را دیدید که به دیوار خیره شده، ممکن است لوله ها مشکلی پیدا کرده یا حشره ای آنجا جا خوش کرده باشد.
در حال تلاش برای فهمیدن چیزی هستند
مغز گربه ها از گذشته موضوع بسیار جالبی برای تحقیق بوده است. و گرچه دانشمندان نتوانسته اند به درک کاملی از آن برسند، اما تحقیقات نشان داده گربه ها مثل انسان ها حافظه ی رویدادی دارند و می توانند به خاطر آورند که در یک اتفاق چه چیزی کجا رخ داده بود و از این اطلاعات استفاده کنند.
گربه ها موجودات بسیار کنجکاوی هستند و وقتی مدت زیادی به چیزی خیره می شوند، ممکن است معنی اش آن باشد که در حال تلاش برای پی بردن به چیزی هستند. مثلاً اینکه منبع صدایی که شنیده یا نوری که دیده اند کجا است. و البته آن ها سعی می کنند خطرات احتمالی را هم شناسایی کنند.
ممکن است نشانه ی بروز یک مشکل جسمی باشد
به نوعی رفتار غیر طبیعی در گربه ها هیپرستزی (Hyperesthesia) گفته می شود که نشانه های آن عبارتند از: تکان دادن دم، گشاد شدن مردمک چشم ها، میومیوی بلند، تمرکز بیش از اندازه روی یک چیز و بی اختیاری ادرار. علت این مشکل چندان مشخص نیست و ممکن است اضطراب و صرع باشد. اگر متوجه چنین چیزی در گربه ی خود شدید، فوراً به دامپزشک مراجعه کنید.
منبع: دیجیاتو
همۀ گربههای خانگی و ملوس، برای زندگی در کنار شما به وسایل و لوازم ضروری خاصی نیاز دارند. یکی از مهمترین لوازم مورد نیاز برای این موجودات دوستداشتنی، خاک گربه است. خاک گربه معمولا در ظرفی مخصوص قرار میگیرد، که به آن جعبه خاک گربه میگویند.
البته استفاده از این جعبه به همراه خاک مخصوص، شرایط و ویژگیهای خاصی دارد. علاوه بر اینها، نحوه استفاده از جعبه خاک توسط حیوانات خانگی، تا حدودی به خلق و خوی آنها بستگی دارد. جالب است بدانید، که گربهها معمولاً علاقهای به شریک شدن خاکشان با یکدیگر ندارند و اگر چند گربه ملوس خانگی دارید، مهمترین نکته در نگهداری صحیح از آنها، تهیه کردن چند جعبه خاک مجزا است. خب، حالا بیایید برویم سر اصل مطلب و ببینیم اصلا خاک گربه چیست و چرا گربۀ شما به آن نیاز دارد.
گربههایی که در محیط بیرون از خانه بزرگ شدهاند و زندگی میکنند، معمولاً برای این کار به دامن طبیعت پناه میبرند و از خاکهای روی زمین استفاده میکنند. اما گربههای خانگی، با توجه به شرایط ویژه و متفاوتشان، به محیط خاکی مناسبی برای دفع فضولات خود نیاز دارند.
به همین دلیل برای گربههای ملوس خانگی باید از جعبه خاک مخصوص استفاده کرد. در واقع خاک گربه و جعبه آن، محیطی برای دفع فضولات گربهها به سبک اجدادشان است. جالب است بدانید که گربهها اهمیت بسیار زیادی برای نظافت خود و محیط اطرافشان قائل هستند و مهمترین انگیزۀ آنها از دفع فضولاتشان در خاک، تمیز ماندن محیط زندگیشان است.
بنابراین اگر سرپرستی یک یا چند گربه را بر عهده گرفتهاید و شرایط زندگی در خانه را برایشان فرآهم کردهاید، بهتر است برای حفظ سلامتی، بهداشت، رفاه و آرامش حالشان، ظروف و خاکهای مخصوصی را برایشان تهیه کنید.
گربههای خانگی هم از نظر غریزی کاملا مشابه گربههای وحشی در دل طبیعت هستند. آنها از شناسایی ردشان توسط بوی فضولات، ترس دارند. بنابراین برای دفع فضولات خود به خاک مناسبی نیاز پیدا میکنند.
همینجاست که ضرورت وجود جعبه خاک مخصوص گربه ها احساس میشود. برای خرید جعبه خاک مناسب و استفاده از آن، باید از سلایق و خلق و خوی مختلف گربۀ خود آگاه بوده و درک کاملی نسبت به روحیاتش داشته باشید.
حواستان باشد، که اگر گربهها با جعبه خاک خود احساس راحتی نکنند یا با آن مشکل داشته باشند، ممکن است برای دفع فضولات به آن مراجعه نکنند و این مسئله باعث کثیف شدن محیط خانهتان خواهد شد. همچنین احتمال اینکه برای انجام کار خود به طرف خاکهای باغچه یا دیگر خاکهای غیربهداشتی بیرون از خانه بروند بسیار زیاد است و ممکن است به خاطر انجام این کار آسیب ببینند.
به مرور زمان، تقاضای خرید خاک و ظرف مخصوص گربه افزایش پیدا کرد و تولیدکنندگان زیادی برای تولید انواع خاک گربه وارد میدان شدند. از آن به بعد تا امروز، انواع مختلفی از خاکهای گربه در شکلها و با ویژگیهای مختلفی تولید میشوند.
به صورت کلی میتوان 3 نوع خاک گربه را دارای بهترین کیفیت دانست. این خاکها در برندهای مختلف و با کیفیتهای متفاوت در بازار وجود دارند و شما باید براساس نیاز گربه خود، بهترین مدل را انتخاب و خریداری کنید. اکنون بیایید با بهترین انواع خاکهای گربه موجود در بازار آشنا شویم:
اگر تودههایی را که پس از هر بار دفع فضولات توسط گربه در خاک ایجاد میشود، دائما جدا کنید، خاک عمر طولانیتری خواهد داشت و بوی نامطبوع کمتری از آن منتشر میشود. البته حمل و نقل این خاک کمی دشوار است، زیرا وزن سنگینی دارد. همچنین در زمان تعویض خاک، ذرات و گرد و غبار زیادی به هوا بلند میشود و ممکن است باعث بروز مشکلات تنفسی برای شما و گربه ملوستان شود.
اگر میخواهید خاک گربه توده شونده را برای گربۀ خود تهیه کنید، بهتر است بدانید که این خاک ممکن است به پنجه گربهها بچسبد و همراه آنها در همه جای خانه پخش شود. در صورتی که بچه گربهای هم در خانهتان زندگی میکند، پخش شدن این ذرات در خانه بسیار خطرناک است، زیرا بچه گربهها عاشق خوردن دانههای گرانول هستند و ذرات خاک را با گرانول اشتباه میگیرند.
البته، قیمت این نوع خاک بیشتر از مدل توده شونده است و اگر مدت زمان بیشتری در ظرف گربه باقی بماند، بسیار بدبو میشود. همچنین این خاک قابلیت پخش شدن در خانه و کثیف کردن فرشها و مبلمان را دارد. پس پیش از خرید و استفاده از آن باید جوانب مختلف و ویژگیهای گربه خانگی خود را بررسی کنید.
این خاک مایعات را به خوبی جذب میکند و بوی بسیار خوبی دارد. همین بوی خوب باعث از بین رفتن بوی نامطبوع فضولات گربه میشود. کریستالهای خاک سیلیکاژل وزن سبکی دارند. زمانی که از این خاک زیاد استفاده شده باشد و دیگر قابل استفاده نباشد، کریستالهایش به رنگ زرد درمیآیند این یعنی زمان تعویض آن فرا رسیده است.
خاک گربه سیلیکاژل ویژگیهای خوبی دارد، اما جالب است بدانید که بسیاری از گربهها آن را دوست ندارند. علت عدم علاقه بعضی گربهها به این خاک، آن است که در هنگام ایستادن روی آنها، در پاهایشان احساس تیزی دارند و این احساس برایشان خوشایند نیست.
اگر گربهها برای دفع فضولات خود به سراغ خاک باغچه بروند، دست و پاهایشان کثیف و آلوده میشود و پس از بازگشت، همه جا را کثیف میکنند. اما استفاده از خاک مخصوص خودشان در خانه، معمولاً تمیز است و کثیفیهای ناشناخته را وارد خانه نمیکند. همچنین آلوده شدن دهان و محل دفع فضولات گربه به خاک باغچه، میتواند باعث ابتلای آنها به بیماریهای عفونی و ویروسی شود.
توجه داشته باشید، که اگر گیاهان مورد علاقه خود را در باغچه کاشتهاید و از دیدن آنها لذت میبرید، به هیچ عنوان به گربههایتان اجازه ندهید که برای دفع فضولاتشان وارد خاک باغچه شوند. فضولات گربهها دارای نیتروژن، فسفات و پتاس هستند و مقدار برخی از این عناصر بسیار بیشتر از کود گاوی است.
حتماً میدانید، که استفاده از کود گاوی بیش از اندازۀ مشخص، باعث سوختن گیاهان میشود. پس بهتر است این را بدانید، که دفع مکرر فضولات گربهها در خاک باغچه نیز باعث سوختن گل و گیاهان دوستداشتنی شما خواهد شد. بنابراین بهتر است برای گربههای خود همواره از خاکهای مخصوص استفاده کنید، تا هم از گربهها و هم از گیاهان خود محافظت کنید.
اکنون که با انواع خاک گربه و نکات مهم مربوط به نگهداری و استفاده از آن آشنا شدید، به یاد داشته باشید که استفاده از خاک گربه میتواند در بهبود سلامتی حیوان خانگی شما تاثیر بسیار زیادی بگذارد. البته در این مسیر مراقب سلامتی خود نیز باشید و هنگام تعویض یا تمیز کردن جعبه خاک گربه، حتما از دستکش و بیلچه مخصوص استفاده نمایید.
منبع: petbaan.ir