مسمومیت های ناشی از استروژن های گیاهی در اسب

شبدر

مدیکاگوساتیوا : یونجه

تری فولیوم پارتنس : شبدر قرمز

تری فولیوم ساب ترن : شبدر ساب ترانان

هایپراستروژنیسم در اثر مواد غذایی و علوفه ( از جمله شبدر و یونجه) در گاو و گوسفند و خوک گزارش شده اند.انواعی از گلیکوزیدها در این علوفه با گیرنده های استروژن تداخل می نمایند. استروژن هایی که به طور معمول شناخته شده اند شامل کومسترول، فورمونونتین، بیوچانین- جنیس تاین و بسیاری دیگر می باشند.

ترکیبات استروژنیک از نظر توانایی متفاوتند. کومسترول یونجه و شبدر دارای بیشترین فعالیت استروژنی است.

نشانه های هایپراستروژنیسم حاصل از علوفه شامل ناباروری– هایپراستروژنیسم و یا آنتی استروژنیسم می باشد. هایپراستروژنیسم شامل تخمدان های کیستیک– دستگاه تولیدمثل بادکرده و بروز خصوصیات مادینگی در جنس نر می باشد. نشانه های آنتی استروژنیک هیپوپلازی غدد جنسی و فقدان فحلی را در بر می گیرد. با نشان دادن در علوفه و نمونه های پلاسما یا ادرار می توان به تشخیص هایپراستروژنیسم حاصل از علوفه کمک کرد. مصرف علوفه ای که به میزان زیادی استروژن تولید می کند باید در دام های دارای توان تولید مثل محدود شود.

کولیک یا درد شکم در اسب

شکم درد با علایم درد در ناحیه شکم مشخص می شود. این بیماری به دلیل معده کوچک ، روده های بزرگ چین دار، ناتوانی در عمل استفراغ در اسب زیاد دیده می شود.

معمولی ترین دلایل شکم درد، نامنظمی تغذیه، تغییر ناگهانی رژیم، استفاده از علوفه پژمرده و کهنه و یونجه کپک زده، تغذیه هنگام خستگی، کمبود آب، نجویدن کامل غذا، کار شدید بلافاصله پس از غذا و وجود انگل می باشد.

به این ترتیب می توان گفت که مسئول بروز شکم درد اغلب پرستاران و مهتران و مالکان اسبها می باشند و در صورتی که در مورد تغذیه حیوان مراقبت بیشتری به عمل آید می توان از ابتلا به شکم درد جلوگیری کرد.

شکم درد با درد ناحیه شکم آغاز می شود و اسب با ناآرامی، سم کوبیدن، به پهلو نگاه کردن، خمیازه کشیدن، دراز کشیدن، غلتیدن، پشت هم تغییر جا دادن و نالیدن، آنر نشان می دهد.

در دل درد شدید اسب لگد می زند و شدیدا” به دور خود می چرخد و حرکات غیرارادی می کند، تنفس مشکل و بدن از عرق پوشیده می شود.

در صورتیکه اسبی تمایل به راه رفتن داشت می توان به آرامی حیوان را راه برد اما هرگز نباید در چنین شرایطی اسب را به یورتمه و چهارنعل و غلتیدن وا داشت، این حرکات ممکنست باعث پارگی روده شوند.

استفاده از حوله داغ و پتوی گرم جهت پیچیدن دور شکم و پهلوها میزان درد را کاسته و عمل روده را تحریک و تسریع می کند.

از خوراندن دارو به اسب یا معالجات دیگر بدون نظر دامپزشک بایستی پرهیز کرد، چه ممکن است خطرناک باشد.

پس از معالجه کامل حیوان بایستی مدت 24 تا 48 ساعت از خوراندن غذای کامل به آن خودداری نمود، البته این مدت بستگی به شدت و ضعف شکم درد دارد.

سبوس خیسانده گرم برای یکی دو وعده غذا پیشنهاد می شود. به تدریج به مقدار غذا افزوده تا به اندازه جیره کامل روزانه برسد.

شکم دردهای نفخی، انقباضی و انسداد روده بزرگ از اقسام شکم درد هستند، ضمن اینکه ورم روده و معده هم جزو بیماریهای سوء هاضمه محسوب می شوند.