تاثیر مثبت اسب‌درمانی در بهبود عملکرد کودکان مبتلا به بیش‌فعالی

نتایج یک پژوهش نشان می‌دهد اسب‌درمانی بر شاخص‌های روانی و عملکرد حسی‌حرکتی در کودکان مبتلا به اختلال نقص‌توجه یا بیش‌فعالی تأثیرگذار است.

اختلال نقص توجه ، بیش‌فعالی و رفتار ایذایی یکی از دلایل بسیار شایع ارجاع کودکان به مراکز بهداشت روانی، پزشک اطفال، متخصصان مغز و اعصاب و درمانگاه‌های روانپزشکی کودک است. برآوردها نشان می‌دهند پنج تا ۱۵ درصد کودکان دبستان به اختلالات نقص توجه/بیش‌فعالی مبتلا هستند.

اسب‌سواری درمانی زیرمجموعه‌ای از فعالیت‌ها با کمک حیوانات است. این درمان ممکن است روی عملکردهای روانی، شناختی، رفتاری و ارتباطی موثر باشد. محققان در پژوهشی با عنوان "تاثیر یک دوره اسب‌درمانی بر شاخص‌های روانی و عملکرد حسی حرکتی در کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی" این موضوع را بررسی کردند.

در این پژوهش که توسط «محمد مهدی امینی»، «سیده ماجده ازهدی» و «زهرا منصور جوزان» انجام شده، آمده است: «روش پژوهش حاضر با توجه به ماهیت و اهداف آن نیمه‌تجربی بود و از طرح پیش‌آزمون- پس آزمون با گروه گواه استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش، تمامی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی در آسایشگاه معلولین جسمی و حرکتی فیاض‌بخش شهر مشهد در سال 94-95بودند.

محققان می‌گویند: نمونه موردنظر در این پژوهش ۲۰ کودک دارای اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی (۱۰ نفر گروه آزمایش و۱۰ نفر گروه گواه) به شیوه نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند؛ این دانش‌آموزان بر اساس ملاک‌های تعیین‌شده توسط مشاور روانشناس و از طریق ابزار مربوطه (پرسشنامه کانزر) شناسایی شده و در دو گروه به صورت تصادفی جایگزین شدند.»

در این پژوهش آمده است: «یافته‌ها نشان داد هشت هفته مداخله اسب درمانی بر شاخص‌های روانی و عملکرد حسی حرکتی در کودکان مبتلا به اختلالات نقص توجه/ بیش‌فعالی اجرا شد. یافته‌ها نشان داد هشت هفته مداخله اسب‌درمانی بر شاخص‌های روانی و عملکرد حسی حرکتی در کودکان مبتلا به اختلالات نقص توجه/ بیش‌فعالی تاثیر معناداری دارد و سبب بهبود این شاخص‌ها می‌شود. اسب سواری درمانی یک استراتژی درمان با گزینه‌های متعدد است. انتخاب اسب، تجهیزات، الگوهای حرکت اسب در طول درمان و تغییرات موضعی در شرکت‌کنندگان، عوامل تاثیرگذار در طول تمرین است.»

نویسندگان این مقاله می‌گویند: «مطالعه شارتلف و همکاران نشان داد که اسب‌درمانی می‌تواند استراتژی مداخله‌ای مناسبی جهت کاهش ناتوانی تعادلی در بیماران با مشکل تعادلی باشد. در مطالعه‌ای، اسنایدر و همکاران به این نتیجه رسیدند که اسب‌درمانی با تاثیر چندجانبه بر روی احساسات، ماهیچه‌ها، استخوان و اندام‌ها منجر به بهبودی روانی، اجتماعی و آموزشی می‌شود.»

امینی و همکارانش در این پژوهش می‌گویند: «با توجه به مقادیر محاسبه شده، یک دوره اسب‌درمانی بر شاخص‌های روانی و عملکرد حسی حرکتی شامل علائم روانشناختی، مشکلات توجه، عملکرد حسی‌حرکتی، حافظه و یادگیری، کارکردهای اجرایی، توانایی‌های شناختی، اختلال نقص‌توجه، رفتار کودک در کلاس، مشارکت و همکاری گروهی و نگرش به مراجع قدرت در کودکان مبتلا به اختلالات نقص توجه/ بیش‌فعالی تاثیرمعناداری دارد؛ به گونه‌ای که کودکان گروه اسب‌درمانی در تمامی شاخص‌های روانی و حسی و حرکتی بهبود یافتند.»

این پژوهش در جلد نهم مجله علمی پژوهشی مطالعات ناتوانی منتشر شده است.