بیماری دیستمپر سگ

دیستمپر چیست؟

بیماری دیستمپر سگ یا Canine distemper virus یک بیماری ویروسی است که عمدتا بر ریه، روده و سیستم عصبی سگ تاثیر می گذارد. 

این بیماری بعد از هاری دومین بیماری کشنده ویروسی در سگها است .ویروس به صورت مسری و در اثر تماس مستقیم و نزدیک از سگی به سگ دیگر انتقال پیدا می کند. ویروس دیستمپر به راحتی توسط ضد عفونی کنندهای معمولی در محیط از بین می رود. این ویروس در گرمای محیط در عرض چند دقیقه کشته شده اما می تواند در دمای نزدیک به یخ زدگی تا هفته ها دوام بیاورد. علایم دیستمپر در سگ چیست؟ سگهای جوان 6-3ماهه واکسن نشده بیشتر در معرض ابتلا به دیستمپر هستند. ویروس از طریق ترشحات بینی سگ مریض پخش شده سپس به بینی سگ سالم رفته، در آنجا رشد پیدا کرده و در تمام بدن پخش می شود. یک هفته بعد از آلوده شدن سگ تب میکند که صاحبش می تواند متوجه آن نشود. دو هفته بعد از آلوده شدن ویروس باعث تخریب شدید سلولهای بینی، چشم، ریه و روده ها می شود. این بافتهای صدمه دیده محل مناسبی برای رشد باکتریها و ایجاد عفونتهای ثانویه باکتریایی می شوند. این الودگی ترکیبی (ویروس + باکتری) باعث از بین رفتن اشتها، تب، بینی پوشیده از ترشح، ریزش ترشحات غلیظ از چشمها، ذات الریه و اسهال می گردند. همچنین ویروس به بالشتکهای کف پاهای حیوان حمله کرده و باعث پوسته پوسته و ضخیم شدن آنها می شود. ویروس میتواند به سیستم ایمنی بدن آسیب رسانده و موجب ضعیف شدن دفاع بدن در برابر دیگر عفونتها (عفونت های ثانویه) شود. اگر بخش باکتریایی بیماری با آنتی بیوتیک کنترل شوند سگ برای 3-2 هفته بهبود میابد اما علایم مربوط به اختلالات عصبی میتواند بعدا دیده شود حدود نیمی از سگهایی که به دیستمپر مبتلا می شوند علایم بیماری عصبی از خود نشان خواهند داد. ویروس دیستمپر سگها جذب بافت های عصبی شده و در آنجا به خوبی رشد می یابند. صدماتی که در مغز و نخاع در اثر فعالیت ویروس ایجاد میشود باعث ایجاد تشنج های صرع مانند و تشنج های موضعی (مثل پرش عضلات) می گردد. صدمه به نخاع می تواند باعث ضعف و فلجی سگ گردد. بیشتر سگ هایی که به نوع عصبی بیماری دیستمپر دچار می شوند، می میرند یا به روش انسانی توسط تزریق مقادیر زیاد بعضی داروهای بیهوشی کشته (مرگ آسان) می شوند. چه آزمایشاتی برای تشخیص دیستمپر لازمند: تشخیص قطعی دیستمپر در سگها تا وقتی که علایم معمول این بیماری (مثل ترشحات چشم یا ذات الریه) دیده نشوند معمولا سخت است. 14 روز بعد از آلوده شدن جداسازی و تشخیص ویروس در بافتهای آلوده سخت خواهد بود. در ایران از کیت های ایمنوکروماتوگرافی سریع (همانند تست حاملگی خانمها با ادرار) که با استفاده از ترشحات چشم و بینی نتیجه را اعلام می کنند. اگر دو خط نوار کیت قرمز شد نشان دهنده مثبت بودن آزمایش است و نشان می دهد که سگ به ویروس آلوده شده اما اگر یک خط قرمز بر روی نوار روشن شود منفی بودن آزمایش تفسیر می شود. افزایش عیار پادزهر ضد دیستمپر در بدن سگهای واکسینه نشده میتوان شک ما را به این بیماری معطوف نماید. تشخیص دیستمپر در سگهایی که علایم عصبی از خود نشان می دهند بدون اینکه علایم معمول دیستمپر را داشته باشند نیز دشوار است.

چه درمانی برای دیستمپر وجود دارد:

در حال حاضر هیچ درمانی بر ضد ویروس دیستمپر وجود ندارد بنابراین درمان تنها محدود به آنتی بیوتیک ها برای کنترل عفونت های باکتریایی است. درمان با آنتی بیوتیک ها باعث بهبود بسیاری از علایم بیماری شده اما از ورود و صدمه زدن ویروس به بافت عصبی در مغز و نخاع جلوگیری نمی کنند.مراقبت از سگ های مبتلا به دیستمپر مثل دادن غذاهای باکیفیت و خوشمزه و فراهم نمودن یک محیط بدون استرس برای بهبود حال عمومی و اشتهای حیوان بسیار مفید خواهد بود.

پیشگیری از دیستمپر سگ:

به خاطر اینکه درمان محدود است پیشنهاد می شود از روشهای پیشگیری توسط واکسن استفاده شود. واکسن های دیستمپر می بایست وقتی توله از شیر گرفته شد شروع شوند. اگر مادر واکسینه شده بود یا از بیماری دیستمپر بهبود یافته بود میتواند پادزهر دیستمپر را از طریق شیر به توله ها انتقال دهد. اما این پادزهر تنها تا چند هفته می تواند توله را از گزند بیماری دور نگاه دارد. میزان پادزهر محافظتی که مادر به توله انتقال می دهد بستگی به میزان موجود پادزهر بدن مادر دارد. این پادزهرها با اینکه باعث حفاظت توله از بیماری دیستمپر می گردند اما می توانند باعث ایجاد تداخل در عملکرد واکسن نیز بشوند. تا وقتی که پادزهر مادری در بدن توله وجود داشته باشد واکسیناسیون با موفقیت نمی تواند در توله ایجاد محافظت کند. در سن 6 هفتگی نیمی از توله ها ی به دنیا آمده دیگر پادزهر مادری کافی برای تداخل با واکسیناسیون را ندارند. وقتی توله رشد پیدا کرد کم کم پادزهر حفاظتی که از مادر به توله انتقال می یابد، از بین می رود تا جایی که در سن 13 هفتگی 95 درصد توله ها در معرض مبتلا شدن به دیستمپر قرار می گیرند. از نظر اقتصادی تعیین میزان پادزهر مادری در بدن توله مقرون به صرفه نیست بنابراین واکسیناسیون در برابر دیستمپر می بایست سریعا بعد از شیر گرفتن توله در سن 7-6 هفتگی شروع و پس از ان هر 3-2 هفته یکبار تا سن 14 هفتگی ادامه پیدا کند.

توله ها می بایست تا وقتی که واکسیناسیون کامل نشده از دیگر سگها جدا نگاه داشته شوند .

برنامه واکسیناسیون پیشنهادی برای حفاظت توله ها از این بیماری کشنده بسیار موثر است.

غذاهای ممنوعه برای سگ ها

این غذاها را هرگز به سگ تان ندهید:

اگر میخواهید سگتان سالم بماند مجبور نشوید به دامپزشکی بروید بیایید نگاهی به لیست غذاهایی که برای سگها مضر هستند بیندازیم:

1) آووکادو

آووکادو حاوی ماده ای به نام پرسین (Persin) است. این ماده اصولاً کاری به کار انسان ها ندارد. البته منظورمان آن دسته از افرادی است که به این ماده حساسیت ندارند. ولی این وضعیت برای سگ ها برعکس است، یعنی بیشتر سگ ها نسبت به این ماده بسیار حساس هستند. در واقع پرسین برای بدن بیشتر سگ ها یک سم محسوب می شود. اگر در خانه آووکادو دارید یا آووکادو پرورش می دهید، بهتر است حتماً فکری برای دور نگه داشتن آن از دسترس سگ تان بکنید. دقت کنید که ماده پرسین در برگ ها، دانه ها، پوست و میوه آووکادو (یعنی به طور خلاصه تقریباً همه جای آن) وجود دارد.

2)الکل

یک تفاوت اساسی میان تأثیر الکل بر بردن ما و سگ ها وجود دارد و آن هم شدت اثر الکل است. در حقیقت الکل مورد نیاز برای ایجاد آسیب های شدید به سیستم بدن در سگ ها بسیار کمتر از میزان آن در بدن انسان است. تنها کمی الکل می تواند باعث استفراغ، اسهال، اختلال سیستم عصبی مرکزی، مشکل در هماهنگی اعضای بدن، مشکل در سیستم تنفس، کما و حتی مرگ شود. دقت داشته باشید که هر چه اندازه و جثه سگ کوچک تر باشد، در برابر این ماده خطرناک آسیب پذیر تر خواهد بود.

3) سیر و پیاز

ما آدم ها از بوی پیاز و سیر چندان خوشمان نمی آید ولی معمولاً از آن ها به عنوان چاشنی و طعم دهنده به غذا استفاده می کنیم. ولی بدن سگ ها تحمل و توان هضم این دو را ندارند. سیر و پیاز در هر حالت (یعنی پودر شده، خام، پخته، خشک شده، سرخ شده و ...) می تواند منجر به از بین رفتن سلول های قرمز خون سگ شده و کم خونی (کمبود گلبول های قرمز خون) را باعث شود. این اتفاق حتی با مصرف پودر پیازی که در برخی از غذاهای بچه ها وجود دارد نیز می تواند رخ دهد. شاید مصرف مقدار خیلی کمی پیاز یا سیر مشکلی ایجاد نکند ولی قطعاً خوردن مقدار زیادی از این دو ماده غذایی به یک باره، یا خوردن مقادیر کم به صورت دائم می تواند باعث مسمومیت سگ شود. علائم کم خونی شامل ضعف، استفراغ، اشتها و علاقه کم به غذا و از تنگی نفس می شود.

4) قهوه، چای و نوشیدنی های کافئین دار

چه کسی فکرش را می کند که قهوه و چای که از پر طرفدار ترین نوشیدنی های جهان محسوب می شوند بتوانند باعث مرگ سگ ها شوند!؟ حقیقت ترسناک تر آن است که هیچ پادزهری هم برای خنثی کردن اثر کافئین در بدن سگ ها وجود ندارد. یعنی خوردن مقدار کافی از کافئین می تواند به راحتی سگ شما را از پای در آورد. علائم مسمومیت بر اثر مصرف کافئین شامل بی قراری، تنفس سریع، تپش قلب، لرزش عضلات و تشنج است. علاوه بر قهوه (دانه های قهوه و قهوه آسیاب شده)، کافئین را می توان در شکلات، کولا، کاکائو و نوشیدنی ها انرژی زا مانند Red Bull و ... یافت. همچنین در برخی از دارو های سرماخوردگی و مسکن ها نیز کافئین وجود دارد. بنابر این باید حواس تان را بسیار جمع کنید و مراقب منابع حاوی کافئین (که در اطراف ما بسیار هستند) باشید.

5) انگور و کشمش

همیشه انگور و کشمش یکی از خوراکی های تشویقی مناسب برای سگ ها پنداشته می شده اند. گذشته ها گذشته است، دیگر کاری نمی توان کرد، ولی از حالا به بعد این مورد را رعایت کنید. دادن انگور به سگ اصلاً ایده خوبی نیست. با آن که به درستی علت علمی آن مشخص نیست ولی تجربه نشان داده است که انگور و کشمش می توانند باعث از کار افتادن کلیه در سگ ها شوند. به یاد داشته باشید که تنها مقدار کمی انگور و کشمش می تواند باعث مریضی و به خطر افتادن سلامت سگ شود. نشانه اولیه وجود مشکل را می توان در استفراغ های پی در پی جست و جو کرد. پس از گذشت یک روز در صورتی که وضعیت بر طرف نشده باشد، حیوان دچار کسالت می شود. بهترین کار برای پیش گیری آن است که انگور و کشمش در جایی دور از دسترس سگ قرار داده شود.

6) شیر و محصولات لبنی

محصولات لبنی مانند ماست و شیر هم بخشی جدا ناشدنی از وعده های غذایی ما را تشکیل داده است. مثلاً در روز های گرم تابستانی بسیاری از ما به خوردن بستنی و آب میوه بستنی پناه می بریم. در این شرایط احتمالاً دوست دارید در خوردن بستنی با سگ تان شریک شوید ولی بهتر است فکر این کار را از سرتان بیرون کنید. شیر و محصولات لبنی می توانند باعث اسهال و دیگر مشکلات گوارشی در سگ ها و همچنین ایجاد حساسیت های غذایی (مانند ایجاد خارش در بدن) در آن ها شوند.

7) آبنبات و آدامس

شیرینی، آبنبات، انواع شکلات ها، غذاهایی که با زایلیتول (که نوعی شیرین کننده کم کالری است) شیرین شده اند و در نهایت خمیر دندان (!) نباید توسط سگ ها مصرف شوند. این مواد باعث می شوند انسولین بیشتری در بدن سگ جریان یابد. افزایش انسولین در خون منجر به کاهش قند خون و نهایتاً از کار افتادن کبد می گردد. علائم اولیه این مشکل استفراغ، کسالت و عدم هماهنگی حرکتی است. اگر وضعیت ادامه پیدا کند حمله و تشنج اتفاق خواهد افتاد. با ادامه روند پس از چند روز نهایتاً کبد از کار می افتد. بنابر این باید مراقب این خوراکی های خوش مزه باشید چرا که شیرینی آن ها با تلخی به پایان خواهد رسید.

8) شکلات

ترکیب اصلی سمی در شکلات برای سگ ها تئوبرومین نام دارد. این ترکیب در تمام انواع شکلات ها و حتی شکلات های سفید نیز وجود دارد. خطر ناک ترین نوع شکلات برای سگ ها، شکلات تلخ یا همان دارک چاکلتDark chocolate) )، پوست دانه های شکلات می باشد. خوردن شکلات حتی اگر در حد لیس زدن هم باشد می تواند باعث استفراغ، اسهال و عطش شدید شود. همچنین ضربان نا منظم قلب، لرزش عضلات، تشنج و حتی مرگ هم ممکن است در موارد شدید تر اتفاق افتد. بنابر این شکلات را هم به فهرست مواد غیر مجاز خود اضافه کنید.

9) چربی های زائد و استخوان ها

از دوره های بسیار دور دادن غذا از سر میز (یا سر سفره) به سگ ها یک عادت اشتباه و رایج در میان انسان ها بوده است. ته مانده غذای سر سفره معمولاً حاوی استخوان و چربی زیادی است که انسان تمایلی به خوردن آن ها ندارد و تصور می کند که برای سگ ها بسیار مفید است. در حالی که چنین چیزی واقعیت ندارد. این دو مورد، یعنی چربی و استخوان هر دو می توانند برای سگ ها بسیار خطرناک هم باشند. چربی های جدا شده از گوشت چه به صورت پخته شده و چه به صورت خام می توانند باعث آماس لوزالمعده شوند. به علاوه بر خلاف تصور عموم که استخوان دادن به سگ ها را امری طبیعی و کاملاً عادی می پندارند، باید بدانید که این کار می تواند آسیب های جبران ناپذیر به سگ وارد کند. استخوان ممکن است خورد شده و باعث انسداد مجاری یا ایجاد پارگی و جراحت سیستم گوارشی شود. بهترین کار آن است که از همین امروز به کل دادن غذای باقی مانده به سگ را فراموش کنید.

10) خرمالو، هلو و زردآلو

شاید در ظاهر این میوه ها هم شبیه به دیگر میوه های خوش مزه به نظر برسند ولی مشکل اصلی این میوه ها در واقع هسته یا دانه ای است که این میوه ها در خود پنهان کرده اند. دانه و هسته این میوه ها می توانند باعث التهاب روده کوچک در سگ ها شوند. علاوه بر التهاب، خوردن هسته هلو می تواند باعث انسداد در مجاری گوارشی شود. اگر همه این ها را هم کنار بگذاریم، باز هم از وجود سیانید در هسته این میوه ها نمی توان چشم پوشی کرد. سیانید ماده ای است که هم برای سگ ها و هم برای انسان ها یک ماده سمی به حساب می آیند. تفاوت سگ ها و انسان ها در این مورد آن است که انسان ها علاقه ای به خوردن هسته هلو ندارند و می دانند که هسته این میوه خوردنی نیست، ولی سگ ها این موضوع را نمی دانند و خود را به دردسر می اندازند.

11) ذرت با چوب بلال

بله، ذرت هم حتی می تواند برای سگها مضر باشد. در واقع این خود ذرت نیست که باعث ایجاد مشکل می شود. ذرت به راحتی در دستگاه گوارش هضم می شود ولی چوب بلال در روده کوچک گیر می کند و باعث انسداد آن می شود. اگر این انسداد از طریق انجام جراحی برطرف نشود، متاسفانه مرگ حیوان را به دنبال خواهد داشت به علاوه باید توجه داشته باشید که مقدار زیاد دانه های ذرت نیز خود می تواند باعث ایجاد مشکلات گوارشی گردد.

12) غذای گربه

شاید بسیاری از شما فکر کنید که دادن غذای گربه به سگ مسئله چندان مهمی نیست. ولی اشتباه می کنید. غذای گربه برای گربه ها به صورت اختصاصی درست شده است و حاوی پروتئین ها و چربی های مخصوص گربه ها می باشد. این در حالی است که سگ ها به دلیل همزیستی با انسان ها رژیم غذایی شان را تغییر داده و توان هضم مقدار زیاد پروتئین و چربی را ندارند.

13) ریواس

با آن که ریواس را می توان یکی از سبزیجات بسیار خوشمزه برای انسان ها در نظر گرفت ولی به هیچ وجه نباید آن را خوراک مناسبی برای دوستان سگ سان تصور کرد. برگ ها و ساقه ریواس می تواند باعث کاهش سطح کلسیم در بدن سگ و نهایتاً از کار افتادن کلیه و بروز دیگر بیماری ها شود.

14) نمک

دادن غذاهای شور مانند چیپس، چوب شور و ... به سگ ها فکر خوبی نیست. البته خوردن این غذاها برای انسان ها هم توصیه نمی شود ولی عوارض آن برای سگ ها به مراتب شدید تر از انسان هاست. خوردن غذاهای بیش از حد شور می تواند باعث تشنگی شدید، ادرار زیاد و در نهایت مسمومیت ید سدیم گردد. علائم مصرف سدیم زیاد شامل استفراغ، اسهال، کسالت، ارتعاش و رعشه عضلانی، افزایش دمای بدن است. در صورت وخامت زیاد تشنج و مرگ هم می تواند به دنبال آن رخ دهد.

حال اگر سگ تان یکی از غذاهای ممنوعه را خورد چه باید بکنید؟

اول از همه باید درک کنید که خوردن چیز های مختلف توسط سگ امری کاملاً طبیعی است و نمی توانید سگ خود را بابت این قضیه تنبیه کنید و او را مقصر بدانید. سگ ها همه چیز را با خوردن امتحان می کنند و به طور کلی دنیای اطراف را از طریق دهان و بینی می شناسند. مهم نیست که چقدر شما احتیاط کنید، بالأخره سگ تان از غفلت شما استفاده می کند و شما او را در حال خوردن چیزی که نباید بخورد، پیدا می کنید. بنابر این بهتر است همیشه دامپزشک های نزدیک به محل زندگی خود را بشناسید و شماره و آدرس آن ها را در دسترس قرار دهید. به این صورت اگر مشکلی برای سگ تان پیش آمد خیلی سریع می توانید به او مراجعه کرده و از او کمک بگیرید.