مدیرکل دامپزشکی خراسان جنوبی از تامین ۱.۵ میلیون دوز واکسن آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در استان خبر داد و گفت: در مجموع تاکنون ۴۸۴ هزار قطعه مرغ تخمگذار خسارت دیدند.
به نقل از تسنیم، «دکتر محمد اصغرزاده» با توجه به آخرین وضعیت انتشار ویروس آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در استان اظهار داشت: در خراسان جنوبی شاهد شش کانون انتشار فوق حاد پرندگان بودیم که در 4 واحد تخمگذار است و در مجموع 484 هزار قطعه مرغ تخمگذار خسارت دید و یک واحد مرغ مادر با 105 هزار قطعه و یک واحد بوقلمون با 2 هزار و 90 قطعه خسارت دیدند.
وی با بیان اینکه بعد از شیوع ویروس آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان کارهایی که انجام شد عملیات مهار ویروس بود چرا که ویروس وقتی بخواهد داوم داشته باشد باید بقا خود را حفظ کند افزود: در واحد اول دیر اقدام شد و دیر گزارش داده شد در نتیجه حجم ویروس زیاد شد و کار ما مشکل شد اما همکاران تلاش کردند تا ویروس را مهار کنند.
مدیرکل دامپزشکی خراسان جنوبی گفت: راهبرد دیگر این است وقتی میخواهد ویروس مهار شود باید واحدها واکسینه شوند که خوشبختانه به موقع تلاش شد هشت واحد مرغداری در استان واکسینه شوند و واکسینه ده واحد دیگر در دست اقدام است.
اصغرزاده از تامین یک میلیون و 500 هزار دُز واکسن آنفلوآنزای فوق حاد برای استان خراسان جنوبی خبر داد و افزود: علاوه بر پولتهای تخمگذار، مرغان تخمگذار تا سن 76 هفته هم میتوانند واکسینه شوند.
وی اظهار داشت: خراسان جنوبی با توجه به بروز سه کانون بیماری در هفتههای اخیر سیزدهمین استان مشمول برنامه واکسیناسیون آنفلوآنزای فوق حاد تشخیص داده شده که باید همه پولتهای تولیدی استان به اجبار واکسینه شوند و این واکسن باید در دو نوبت به فاصله سه تا چهار هفته تزریق شود تا ایمنی 70 هفتگی ایجاد شود.
مدیرکل دامپزشکی خراسان جنوبی با اعلام اینکه با توجه به ویروس آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان، مرغداریها باید در رعایت اصول بهداشتی توجه کافی داشته باشند و اگر با افت اولیه، کاهش دان،کاهش مصرف آب و کاهش تلفات غیر متعارف مواجه شدند مراتب را به ادارات دامپزشکی اطلاع رسانی کنند.
اصغرزاده در پاسخ به دغدغه مردم برای نگرانی مصرف مرغ و تخم مرغ افزود: مردم نگران محصولات تولیدی استان نباشند این ویروس در مرغداریهای گوشتی تلفات بسیار محدود دارد و جای نگرانی نیست همچنین همکاران ما از زمان تولید تا سفره مردم را زیرنظر دارند و واحدهای تخمگذار نیزتحت نظارت هستند و مردم نگران مصرف نباشند.
وی اظهار داشت: تا کنون هیچ مورد ابتلای انسانی در کشور گزارش نشده و جای نگرانی نیست. برای جلوگیری از انتشار این ویروس در سایر واحدها باید ضدعفونی شوند.
مدیرکل دامپزشکی خراسان جنوبی افزود: بوقلمون پرنده حساسی است و هرگونه حمل و نقل فرآورده گوشتی خام و تخم باید با مجوز دامپزشکی باشد و رعایت شرایط بهداشتی باید مدنظر باشد تا بتوانیم این ویروس را مهار کنیم.
وی با بیان اینکه با توجه به بروز آنفلوآنزای فوق حاد در استان، واکسن این بیماری به تعداد کافی تامین شده است و به متقاضیان اختصاص داده میشود اظهار داشت: مرغداران واحدهای تخمگذار به ویژه در شهرستانهای بیرجند و خوسف برای پیشگیری از تلفات میتوانند متقاضی واکسن شوند و برای این کار باید با شبکه دامپزشکی شهرستان تماس بگیرند.
ایرنا/ محققان انگلیسی برای محافظت از گاوها در مقابل بیماری سل گاوی (سل گاو) واکسن جدیدی ابداع کردهاند که میتواند از اشاعه این بیماری در میان این حیوانات پیشگیری کند.
سل گاوی بیماری مزمن دام ها است که در اثر باکتری «مایکوباکتریوم بوویس» ایجاد می شود و قرابت نزدیک با عامل سل انسان و پرندگان دارد. این بیماری عموماً پستانداران را درگیر کرده و باعث علائم عمومی، سرفه و گاهی مرگ خواهد شد. احشامی که به این بیماری مبتلا می شود از بین برده می شوند.
اکنون محققان دانشگاه «سروی» در انگلیس برای اولین بار واکسنی ابداع کرده اند که در عین محافظت از گاوها در برابر ابتلا به این بیماری با شکل مصنوعی آزمایش پوست توبرکولین سازگار است؛ آزمایش پوست توبرکولین یک آزمایش قانونی است که برای نظارت بر سل در گاوها در سراسر انگلیس استفاده می شود.
واکسن BCG ، که در حال حاضر برای محافظت از انسان در برابر سل استفاده می شود، در گاوها نیز مؤثر است، اما این واکسن با آزمایش پوست توبرکولین که برای تشخیص این بیماری در احشام استفاده میشود، ناسازگار است، بطوریکه نتیجه آزمایش پوستی PPD گاوهایی که با واکسن ب.ث.ژ مایه کوبی شده اند، مثبت می شوند و در نتیجه این حیوانات از بین برده می شوند.
این موضوع به این دلیل است که واکسن BCG حاوی یک گونه بی ضرر از پاتوژن سل گاوی Mycobacterium bovis است بنابراین نتیجه آزمایش PPD گاوهایی که با این واکسن مایه کوبی می شوند، مثبت شده که به این ترتیب تشخیص گاوهای مبتلا به سل گاوی و گاوهایی که تنها با واکسن ب.ث.ژ مایه کوبی شده اند ، غیر ممکن می شود. به همین دلیل واکسینه شدن گاوها با واکسن ب.ث.ژ در بیشتر کشورهای دنیا ممنوع شد، تا دامپزشکان بتوانند با استفاده از آمایش پوستی PPD ابتلای گاوها به این بیماری را تشخیص دهند.
در این مطالعه نوآورانه، محققان نوع جدیدی واکسن ب.ث.ژ ابداع کردند که فاقد پروتیین های مشترک با پاتوژن سل گاوی Mycobacterium bovis است. آنها برای این کار ژن های حاوی پروتیین های کدگذاری شده ایمنی زا را شناسایی کرده و آنها را بدون اینکه بر توانایی واکسن ب.ث.ژ تاثیر بگذارد از این واکسن حذف کردند.
سپس مجموعه ای از گونه های واکسن ب.ث.ژ ابداع کردند که هر کدام از آنها فاقد یک ژن بودند و آنها را به گاوها تزریق کردند تا میزان بقای آنها را اندازه گیری کنند. این کار به محققان اجازه داد تا ژن هایی را شناسایی کنند که بدون به خطر انداختن تاثیر واکسن ب.ث.ژ می توان آنها را از این واکسن حذف کرد.
این واکسن جدید در حین محافظت از گاوها در برابر ابتلا به بیماری سل گاوی ، فاقد پروتیینهایی است که نتیجه آزمایش پوستی ابتلا به سل گاوی را مثبت می کند. این واکسن جدید با پیشگیری از ابتلای گاوها به بیماری سل گاوی به مبارزه با این بیماری کشنده که بیش از ۵۰ میلیون گاو را در سراسر جهان آلوده می کند، کمک می کند.
این مطالعه در مجله Scientific Reports منتشر شده است.
کارگاه آموزشی بررسی علمی و عملی واکسیناسیون در کنترل بیماری های ویروسی طیور
معاون دفتر بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی سازمان دامپزشکی کشور:
با همکاری سازمان دامپزشکی و وزارت بهداشت، میزان مرگ و میر تب کریمه کنگو در کشور از ۵۰ درصد به کمتر از ۱۰ درصد کاهش یافت.
«دکتر کریم امیری» افزود: این بیماری در ۳۱ کشور از جمله کشور ایران بومی بوده و متاسفانه تمامی کشورهای همسایه به ویروس این بیماری آلوده هستند.
معاون دفتر بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی سازمان دامپزشکی کشور در خصوص بیماری تب خونریزی دهنده کریمه- کنگو ضمن تشریح دستاوردهای حاصل اقدامات مشترک سازمان دامپزشکی کشور و وزارت بهداشت در کنترل این بیماری، نکاتی را جهت اطلاع قصابان، دامداران و کارگران کشتارگاهها و همچنین شهروندان مصرفکننده گوشت قرمز مطرح کرد.
به نقل از روابط عمومی سازمان دامپزشکی کشور، «دکتر کریم امیری»، معاون دفتر بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی این سازمان، یکشنبه با بیان اینکه این بیماری از سال 1970 میلادی برابر با سال 1349 خورشیدی در ایران مورد شناسائی قرار گرفته و تاکنون در بیشتر استانهای کشور موارد قطعی انسانی تب کریمه - کنگو گزارش شده است، گفت: بیشترین موارد در استان سیستان و بلوچستان است، اما میزان مرگ و میر در بین مبتلایان متغیر بوده و از نظر افراد در معرض خطر نیز قصابان، دامداران و کارگران کشتارگاهها بطور معناداری بیشترین موارد بیماری را بخود اختصاص داده اند و افراد غیر ایرانی مقیم ایران نیز درصد بالایی از بیماران را به خود اختصاص داده اند.
وی افزود: طی سال گذشته تعداد مبتلایان انسانی 158 مورد بوده که 8 مورد آن منجر به مرگ شده است و در سال جاری تاکنون 96 مورد گزارش بیماری وجود داشته که 10 مورد آن فوت نموده و از این تعداد 8 مورد در استان سیستان و بلوچستان بوده است.
امیری با بیان اینکه این بیماری در 31 کشور از جمله کشور ایران بومی بوده و متاسفانه تمامی کشورهای همسایه به ویروس این بیماری آلوده هستند، تصریح کرد: از این 31 کشور سالانه بین 10 هزار تا 15 هزار مورد بیمار مبتلا به تب کریمه کنگو به سازمان جهانی بهداشت گزارش میشود که از این تعداد بین 50 تا 150 مورد در سال شامل گزارشهای کشور ما بوده است.
این مقام مسئول در سازمان دامپزشکی کشور در ادامه با توجه ماهیت ویروس عامل بیماری که بومی کشور است، مداخله دامپزشکی در کنترل کانونهای دامی در به حداقل رساندن تعداد مبتلایان انسانی را بسیار موثر دانست و افزود: همچنین با توجه به میزان کشندگی زیاد بیماری با اقدامات به موقع وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، میزان مرگ و میر از 50 درصد به کمتر از 10 درصد در سالهای اخیر کاهش داشته است.
معاون بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی سازمان دامپزشکی کشور با اشاره به اینکه این بیماری یکی از بیماریهای خطرناک و با درصد کشندگی بالا در انسان است و علاوه بر انتقال مستقیم از انسان به انسان، معمولاً توسط کنهها ویروس عامل بیماری قابل انتقال به انسان و دام است، تصریح کرد: مخزن ویروس در طبیعت اصولاً کنهها هستند و گاو، گوسفند، بز و خرگوش نیز به عنوان مخزن مطرح هستند.
وی در مورد شیوه انتقال بیماری نیز اضافه کرد: این ویروس از طریق تماس مستقیم با خون یا ترشحات فرد بیمار و لاشه حیوان آلوده (انتقال به قصابها و سلاخها) به فرد سالم انتقال مییابد. بیماری بیشتر در مناطق صحرایی آفریقا، اروپای شرقی، خاورمیانه عراق، هند، افغانستان، پاکستان، ایران و غرب چین گزارش شده است و بیشتر در بین کارکنان بیمارستانها و اشخاصی که با دام سر و کار دارند مشاهده میگردد. بیماری در فصول گرم سال از اواخر فروردین تا اواخر شهریور (زمان رشد و تکثیر کنهها) بیشتر شایع است.
امیری در ادامه افزود: بیماری در حیوانات اهلی هیچ گونه علائم مشخصی ندارد و خطر انتقال بیماری در انسان طی ذبح حیوان آلوده یا یک دوره کوتاه پس از ذبح حیوان آلوده وجود دارد (به دنبال تماس با پوست یا لاشه حیوان).
همچنین تماس با خون و بافت بیماران بخصوص در مرحله خونریزی یا انجام هرگونه اعمالی که منجر به تماس انسان با خون، بزاق، ادرار، مدفوع و استفراغ آنها گردد باعث انتقال بیماری میشود.
معاون دفتر بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی سازمان دامپزشکی کشور عامل این بیماری را ویروس عنوان کرد و خاطرنشان کرد: از آنجا که مقاومت این ویروس در برابر حرارت کم است و در دمای ۵۶ درجه سانتیگراد به مدت ۳۰دقیقه از بین میرود، بنابراین پختن گوشت یا پاستوریزه کردن شیرخام باعث از بین رفتن ویروس میشود. به گفته امیری، این ویروس به محیطهای اسیدی حساس بوده و سریع از بین میرود.
وی تصریح کرد: به دلیل اینکه در کشتارگاههای صنعتی لاشه دام به مدت حداقل ۲۴ ساعت در دمای 2 تا 8 درجه سانتیگراد نگهداری میشود و پس از این مدت لاشه حالت اسیدی پیدا میکند، بنابراین امکان زنده ماندن ویروس در لاشه غیر ممکن میشود.
تشریح اقدامات سازمان دامپزشکی در راستای کاهش خطر ابتلای انسانی
این مقام مسئول در سازمان دامپزشکی کشور با توجه به ماهیت شرح داده شده در خصوص این بیماری، اقدامات سازمان دامپزشکی را در راستای کاهش خطر ابتلای انسانی بشرح ذیل برشمرد .
1- ساماندهی کشتارگاههای دام از طریق احداث و راه اندازی کشتارگاههای صنعتی و به موازات آن جلوگیری از فعالیت کشتارگاههای سنتی
2- تاکید بر راه اندازی سالن پیش سرد در کشتارگاههای دامی
3- بازرسی مداوم لاشه دامهای کشتار شده در کشتارگاههای مجاز همراه با بازرسی قبل از کشتار دام
4- توصیه و اطلاعرسانی به مردم در خصوص عدم خرید گوشتهای بازرسی نشده فاقد مهر دامپزشکی
5- سمپاشی منازل و اصطبلهای روستایی در کانونهای بیماری جهت حذف ناقلین بیماری (کنه های آلوده)
6- آموزش و ترویج در روستانهای واقع در مناطق پرخطر و کانونهای مشکوک بیماری و همچنین آموزش کارکنان کشتارگاه ها در خصوص رعایت موازین بهداشتی و ایمنی زیستی در هنگام کار
7- با توجه به اینکه واکسن علیه این بیماری در انسان هنوز مطرح نشده است و در دام نیز بصورت تجربی واکسیناسیون در حال مطالعه است، در شرایط فعلی امکان مایهکوبی علیه این بیماری در دام وجود ندارد.
دیستمپر چیست؟
بیماری دیستمپر سگ یا Canine distemper virus یک بیماری ویروسی است که عمدتا بر ریه، روده و سیستم عصبی سگ تاثیر می گذارد.
این بیماری بعد از هاری دومین بیماری کشنده ویروسی در سگها است .ویروس به صورت مسری و در اثر تماس مستقیم و نزدیک از سگی به سگ دیگر انتقال پیدا می کند. ویروس دیستمپر به راحتی توسط ضد عفونی کنندهای معمولی در محیط از بین می رود. این ویروس در گرمای محیط در عرض چند دقیقه کشته شده اما می تواند در دمای نزدیک به یخ زدگی تا هفته ها دوام بیاورد. علایم دیستمپر در سگ چیست؟ سگهای جوان 6-3ماهه واکسن نشده بیشتر در معرض ابتلا به دیستمپر هستند. ویروس از طریق ترشحات بینی سگ مریض پخش شده سپس به بینی سگ سالم رفته، در آنجا رشد پیدا کرده و در تمام بدن پخش می شود. یک هفته بعد از آلوده شدن سگ تب میکند که صاحبش می تواند متوجه آن نشود. دو هفته بعد از آلوده شدن ویروس باعث تخریب شدید سلولهای بینی، چشم، ریه و روده ها می شود. این بافتهای صدمه دیده محل مناسبی برای رشد باکتریها و ایجاد عفونتهای ثانویه باکتریایی می شوند. این الودگی ترکیبی (ویروس + باکتری) باعث از بین رفتن اشتها، تب، بینی پوشیده از ترشح، ریزش ترشحات غلیظ از چشمها، ذات الریه و اسهال می گردند. همچنین ویروس به بالشتکهای کف پاهای حیوان حمله کرده و باعث پوسته پوسته و ضخیم شدن آنها می شود. ویروس میتواند به سیستم ایمنی بدن آسیب رسانده و موجب ضعیف شدن دفاع بدن در برابر دیگر عفونتها (عفونت های ثانویه) شود. اگر بخش باکتریایی بیماری با آنتی بیوتیک کنترل شوند سگ برای 3-2 هفته بهبود میابد اما علایم مربوط به اختلالات عصبی میتواند بعدا دیده شود حدود نیمی از سگهایی که به دیستمپر مبتلا می شوند علایم بیماری عصبی از خود نشان خواهند داد. ویروس دیستمپر سگها جذب بافت های عصبی شده و در آنجا به خوبی رشد می یابند. صدماتی که در مغز و نخاع در اثر فعالیت ویروس ایجاد میشود باعث ایجاد تشنج های صرع مانند و تشنج های موضعی (مثل پرش عضلات) می گردد. صدمه به نخاع می تواند باعث ضعف و فلجی سگ گردد. بیشتر سگ هایی که به نوع عصبی بیماری دیستمپر دچار می شوند، می میرند یا به روش انسانی توسط تزریق مقادیر زیاد بعضی داروهای بیهوشی کشته (مرگ آسان) می شوند. چه آزمایشاتی برای تشخیص دیستمپر لازمند: تشخیص قطعی دیستمپر در سگها تا وقتی که علایم معمول این بیماری (مثل ترشحات چشم یا ذات الریه) دیده نشوند معمولا سخت است. 14 روز بعد از آلوده شدن جداسازی و تشخیص ویروس در بافتهای آلوده سخت خواهد بود. در ایران از کیت های ایمنوکروماتوگرافی سریع (همانند تست حاملگی خانمها با ادرار) که با استفاده از ترشحات چشم و بینی نتیجه را اعلام می کنند. اگر دو خط نوار کیت قرمز شد نشان دهنده مثبت بودن آزمایش است و نشان می دهد که سگ به ویروس آلوده شده اما اگر یک خط قرمز بر روی نوار روشن شود منفی بودن آزمایش تفسیر می شود. افزایش عیار پادزهر ضد دیستمپر در بدن سگهای واکسینه نشده میتوان شک ما را به این بیماری معطوف نماید. تشخیص دیستمپر در سگهایی که علایم عصبی از خود نشان می دهند بدون اینکه علایم معمول دیستمپر را داشته باشند نیز دشوار است.
چه درمانی برای دیستمپر وجود دارد:
در حال حاضر هیچ درمانی بر ضد ویروس دیستمپر وجود ندارد بنابراین درمان تنها محدود به آنتی بیوتیک ها برای کنترل عفونت های باکتریایی است. درمان با آنتی بیوتیک ها باعث بهبود بسیاری از علایم بیماری شده اما از ورود و صدمه زدن ویروس به بافت عصبی در مغز و نخاع جلوگیری نمی کنند.مراقبت از سگ های مبتلا به دیستمپر مثل دادن غذاهای باکیفیت و خوشمزه و فراهم نمودن یک محیط بدون استرس برای بهبود حال عمومی و اشتهای حیوان بسیار مفید خواهد بود.
پیشگیری از دیستمپر سگ:
به خاطر اینکه درمان محدود است پیشنهاد می شود از روشهای پیشگیری توسط واکسن استفاده شود. واکسن های دیستمپر می بایست وقتی توله از شیر گرفته شد شروع شوند. اگر مادر واکسینه شده بود یا از بیماری دیستمپر بهبود یافته بود میتواند پادزهر دیستمپر را از طریق شیر به توله ها انتقال دهد. اما این پادزهر تنها تا چند هفته می تواند توله را از گزند بیماری دور نگاه دارد. میزان پادزهر محافظتی که مادر به توله انتقال می دهد بستگی به میزان موجود پادزهر بدن مادر دارد. این پادزهرها با اینکه باعث حفاظت توله از بیماری دیستمپر می گردند اما می توانند باعث ایجاد تداخل در عملکرد واکسن نیز بشوند. تا وقتی که پادزهر مادری در بدن توله وجود داشته باشد واکسیناسیون با موفقیت نمی تواند در توله ایجاد محافظت کند. در سن 6 هفتگی نیمی از توله ها ی به دنیا آمده دیگر پادزهر مادری کافی برای تداخل با واکسیناسیون را ندارند. وقتی توله رشد پیدا کرد کم کم پادزهر حفاظتی که از مادر به توله انتقال می یابد، از بین می رود تا جایی که در سن 13 هفتگی 95 درصد توله ها در معرض مبتلا شدن به دیستمپر قرار می گیرند. از نظر اقتصادی تعیین میزان پادزهر مادری در بدن توله مقرون به صرفه نیست بنابراین واکسیناسیون در برابر دیستمپر می بایست سریعا بعد از شیر گرفتن توله در سن 7-6 هفتگی شروع و پس از ان هر 3-2 هفته یکبار تا سن 14 هفتگی ادامه پیدا کند.
توله ها می بایست تا وقتی که واکسیناسیون کامل نشده از دیگر سگها جدا نگاه داشته شوند .
برنامه واکسیناسیون پیشنهادی برای حفاظت توله ها از این بیماری کشنده بسیار موثر است.