بیماری دیستمپر سگ

دیستمپر چیست؟

بیماری دیستمپر سگ یا Canine distemper virus یک بیماری ویروسی است که عمدتا بر ریه، روده و سیستم عصبی سگ تاثیر می گذارد. 

این بیماری بعد از هاری دومین بیماری کشنده ویروسی در سگها است .ویروس به صورت مسری و در اثر تماس مستقیم و نزدیک از سگی به سگ دیگر انتقال پیدا می کند. ویروس دیستمپر به راحتی توسط ضد عفونی کنندهای معمولی در محیط از بین می رود. این ویروس در گرمای محیط در عرض چند دقیقه کشته شده اما می تواند در دمای نزدیک به یخ زدگی تا هفته ها دوام بیاورد. علایم دیستمپر در سگ چیست؟ سگهای جوان 6-3ماهه واکسن نشده بیشتر در معرض ابتلا به دیستمپر هستند. ویروس از طریق ترشحات بینی سگ مریض پخش شده سپس به بینی سگ سالم رفته، در آنجا رشد پیدا کرده و در تمام بدن پخش می شود. یک هفته بعد از آلوده شدن سگ تب میکند که صاحبش می تواند متوجه آن نشود. دو هفته بعد از آلوده شدن ویروس باعث تخریب شدید سلولهای بینی، چشم، ریه و روده ها می شود. این بافتهای صدمه دیده محل مناسبی برای رشد باکتریها و ایجاد عفونتهای ثانویه باکتریایی می شوند. این الودگی ترکیبی (ویروس + باکتری) باعث از بین رفتن اشتها، تب، بینی پوشیده از ترشح، ریزش ترشحات غلیظ از چشمها، ذات الریه و اسهال می گردند. همچنین ویروس به بالشتکهای کف پاهای حیوان حمله کرده و باعث پوسته پوسته و ضخیم شدن آنها می شود. ویروس میتواند به سیستم ایمنی بدن آسیب رسانده و موجب ضعیف شدن دفاع بدن در برابر دیگر عفونتها (عفونت های ثانویه) شود. اگر بخش باکتریایی بیماری با آنتی بیوتیک کنترل شوند سگ برای 3-2 هفته بهبود میابد اما علایم مربوط به اختلالات عصبی میتواند بعدا دیده شود حدود نیمی از سگهایی که به دیستمپر مبتلا می شوند علایم بیماری عصبی از خود نشان خواهند داد. ویروس دیستمپر سگها جذب بافت های عصبی شده و در آنجا به خوبی رشد می یابند. صدماتی که در مغز و نخاع در اثر فعالیت ویروس ایجاد میشود باعث ایجاد تشنج های صرع مانند و تشنج های موضعی (مثل پرش عضلات) می گردد. صدمه به نخاع می تواند باعث ضعف و فلجی سگ گردد. بیشتر سگ هایی که به نوع عصبی بیماری دیستمپر دچار می شوند، می میرند یا به روش انسانی توسط تزریق مقادیر زیاد بعضی داروهای بیهوشی کشته (مرگ آسان) می شوند. چه آزمایشاتی برای تشخیص دیستمپر لازمند: تشخیص قطعی دیستمپر در سگها تا وقتی که علایم معمول این بیماری (مثل ترشحات چشم یا ذات الریه) دیده نشوند معمولا سخت است. 14 روز بعد از آلوده شدن جداسازی و تشخیص ویروس در بافتهای آلوده سخت خواهد بود. در ایران از کیت های ایمنوکروماتوگرافی سریع (همانند تست حاملگی خانمها با ادرار) که با استفاده از ترشحات چشم و بینی نتیجه را اعلام می کنند. اگر دو خط نوار کیت قرمز شد نشان دهنده مثبت بودن آزمایش است و نشان می دهد که سگ به ویروس آلوده شده اما اگر یک خط قرمز بر روی نوار روشن شود منفی بودن آزمایش تفسیر می شود. افزایش عیار پادزهر ضد دیستمپر در بدن سگهای واکسینه نشده میتوان شک ما را به این بیماری معطوف نماید. تشخیص دیستمپر در سگهایی که علایم عصبی از خود نشان می دهند بدون اینکه علایم معمول دیستمپر را داشته باشند نیز دشوار است.

چه درمانی برای دیستمپر وجود دارد:

در حال حاضر هیچ درمانی بر ضد ویروس دیستمپر وجود ندارد بنابراین درمان تنها محدود به آنتی بیوتیک ها برای کنترل عفونت های باکتریایی است. درمان با آنتی بیوتیک ها باعث بهبود بسیاری از علایم بیماری شده اما از ورود و صدمه زدن ویروس به بافت عصبی در مغز و نخاع جلوگیری نمی کنند.مراقبت از سگ های مبتلا به دیستمپر مثل دادن غذاهای باکیفیت و خوشمزه و فراهم نمودن یک محیط بدون استرس برای بهبود حال عمومی و اشتهای حیوان بسیار مفید خواهد بود.

پیشگیری از دیستمپر سگ:

به خاطر اینکه درمان محدود است پیشنهاد می شود از روشهای پیشگیری توسط واکسن استفاده شود. واکسن های دیستمپر می بایست وقتی توله از شیر گرفته شد شروع شوند. اگر مادر واکسینه شده بود یا از بیماری دیستمپر بهبود یافته بود میتواند پادزهر دیستمپر را از طریق شیر به توله ها انتقال دهد. اما این پادزهر تنها تا چند هفته می تواند توله را از گزند بیماری دور نگاه دارد. میزان پادزهر محافظتی که مادر به توله انتقال می دهد بستگی به میزان موجود پادزهر بدن مادر دارد. این پادزهرها با اینکه باعث حفاظت توله از بیماری دیستمپر می گردند اما می توانند باعث ایجاد تداخل در عملکرد واکسن نیز بشوند. تا وقتی که پادزهر مادری در بدن توله وجود داشته باشد واکسیناسیون با موفقیت نمی تواند در توله ایجاد محافظت کند. در سن 6 هفتگی نیمی از توله ها ی به دنیا آمده دیگر پادزهر مادری کافی برای تداخل با واکسیناسیون را ندارند. وقتی توله رشد پیدا کرد کم کم پادزهر حفاظتی که از مادر به توله انتقال می یابد، از بین می رود تا جایی که در سن 13 هفتگی 95 درصد توله ها در معرض مبتلا شدن به دیستمپر قرار می گیرند. از نظر اقتصادی تعیین میزان پادزهر مادری در بدن توله مقرون به صرفه نیست بنابراین واکسیناسیون در برابر دیستمپر می بایست سریعا بعد از شیر گرفتن توله در سن 7-6 هفتگی شروع و پس از ان هر 3-2 هفته یکبار تا سن 14 هفتگی ادامه پیدا کند.

توله ها می بایست تا وقتی که واکسیناسیون کامل نشده از دیگر سگها جدا نگاه داشته شوند .

برنامه واکسیناسیون پیشنهادی برای حفاظت توله ها از این بیماری کشنده بسیار موثر است.