توانایی مینکها در انتقال ویروس کرونا به انسان، موجب نگرانی در مورد جهش یافتن این ویروس در حیوانات و ظهور مجدد آن در انسان شده است.
تصمیم اخیر دولت دانمارک برای کشتار میلیونها مینک (از خانواده راسو) به خاطر نگرانی در مورد ویروس کرونا که عملا صنعت ملی مهمی را از بین برده، موجب جلب توجه دانشمندان و طرفداران محیط زیست به آسیبپذیری حیوانات در برابر ویروس عامل دنیاگیری کووید ۱۹ و پیامدهای عفونت حیوانات برای انسان شده است. احتمال نگرانکنندهتر این است که ویروس بتواند در حیوانات جهش پیدا کند و برای انسان مسریتر یا خطرناکتر شود. در دانمارک، ویروس از انسان به مینک و سپس دوباره به انسان منتقل شده و طی این فرایند، جهش پیدا کرده است.
بهجز رویداد سرریز اولیه از گونهای ناشناخته به انسان، مینکها تنها حیواناتی هستند که ویروس کرونا را به انسان منتقل میکنند. حیوانات دیگری نظیر سگ و گربه نیز درنتیجهی مواجهه با انسان آلوده شدهاند؛ اما مورد شناختهشدهای از فردی که درنتیجهی تماس با حیوانات خانگی به این ویروس دچار شده باشد، موجود نیست.
نسخههای ویروس که در مینکها جهش پیدا کرده و به انسان سرایت کردهاند، نسبت به قبل مسریتر نیستند یا موجب بیماری شدیدتری در انسان نمیشوند. اما یکی از واریانتها که تاکنون در ۱۲ نفر پیدا شده است، در آزمایشهای آزمایشگاهی، پاسخدهی کمتری در برابر آنتیبادیها نشان میدهد. مقامات بهداشت دانمارک نگران بودند که کارآیی واکسنهای درحال ساخت برای این واریانت کاهش پیدا کند و تصمیم گرفتند برای پیشگیری از انتشار آن، تمام اقدامات ممکن را انجام دهند. این اقدامات شامل کشتار تمامی مینکهای این کشور و قرنطینهی بخش شمالی کشور میشود که ویروس جهشیافته در آن پیدا شد. بریتانیا ورود مسافرانی که از کشور دانمارک میآیند و شهروند بریتانیا نیستند، ممنوع کرده است.
سازمان جهانی بهداشت و دانشمندان خارج از دانمارک گفتهاند هنوز مدرکی مبنی بر اینکه واریانت مذکور روی واکسنها اثری داشته باشد، پیدا نکردهاند. اگرچه آنها از تصمیم دانمارک برای کشتن مینکها انتقاد نکردهاند.
مینکها تنها حیواناتی نیستند که میتوانند به ویروس کرونا آلوده شوند. سگ، گربه، ببر، همستر، میمون، راسوی اهلی و موشهای مهندسیشده ازنظر ژنتیک نیز آلوده شدهاند. به نظر میرسد که سگها و گربهها و نیز ببرها چندان از بیماری متاثر نشوند. حیوانات دیگری که در مطالعات آزمایشگاهی استفاده میشوند، پاسخهای متفاوتی نشان دادهاند.
کارشناسان بهداشت عمومی نگران هستند که هرگونهی دارای قابلیت عفونی شدن، بتواند به مخزنی تبدیل شود که به ویروس اجازه بدهد در هر زمانی مجددا ظاهر شود و انسانها را آلوده کند. همانطور که در مینکها نشان داده شده است، احتمال جهش ویروس در گونههای حیوانی دیگر وجود دارد. اگرچه به نظر میرسد بیشتر جهشها بیضرر باشند، این امکان وجود دارد که SARS-CoV-2 بتواند از راه نوترکیبی با ویروس کرونای دیگر، به ویروسی خطرناکتر تبدیل شود. کارشناسان حفاظت از محیط زیست همچنین در مورد تأثیر آن روی گونههای جانوری که هماکنون دچار مشکل هستند، نگرانی دارند.
یکی از روشهای مطالعهی حساسیت گونههای جانوری، مطالعهی ژنوم حیوانات و بررسی این مسئله بوده است که کدام یک از آنها دارای توالی ژنتیکی کدکنندهی پروتئینی است که گیرندهی ACE2 نامیده میشود و به ویروس کمک میکند به سلول میزبان متصل شود. در این راستا، گروهی از پژوهشگران ژنوم بیش از ۴۰۰ حیوان را بررسی کردند. گروه دیگری نیز مطالعهی مشابهی روی نخستیها انجام دادند که اغلب با ویروسهای تنفسی انسانی عفونی میشوند.
آماندا دی ملین، انسانشناس دانشگاه کلگری و یکی از نویسندگان مقالهی نخستیها، میگوید: «یکی از فرضیات برای انجام این پژوهش آن بود که فکر میکردیم کَپیهای بزرگ به علت رابطهی ژنتیکی نزدیک با انسان ، در معرض خطر بالایی قرار دارند.» او و همکارانش میخواستند تمام نخستیهای دیگر و خطر احتمالی آنها را نیز بررسی کنند. این پژوهشگران علاوه بر بررسی ژنوم حیوانات، تعامل پروتئین اسپایک ویروس و گیرندههای متفاوت ACE2 را با مدلسازی کامپیوتری مورد مطالعه قرار دادند. یافتههای دو مقاله یکدیگر را تقویت کردند و نشان دادند که میمونهای دنیای قدیم و تمام کپیها در معرض خطر قرار دارند. هر دو مقاله اوایل سال جاری بهصورت پیشچاپ منتشر شد.
دکتر ملین و همکارانش به مسئولان پارکهای طبیعی و باغوحشها در مورد خطر ناشی از ویروس کرونا هشدار دادهاند. بسیاری از این مراکز محدودیتهای تعامل انسانو نخستیها را افزایش دادهاند. زرین ماچاندا از دانشگاه تافتس که در اوگاندا رفتار شامپانزهها را مطالعه میکند، میگوید پارک ملی کیباله به علت دنیاگیری اقدامات ایمنی را افزایش داده است. وی میگوید: «ما همیشه در مورد ویروسهای تنفسی احتیاط میکنیم؛ زیرا چنین ویروسهایی علت اصلی مرگ شامپانزهها در پارک ملی کیباله هستند. حتی سرماخوردگی انسانی غمیتواند کشنده باشد.»
تونی گلدبرگ، دامپزشکی از دانشگاه ویسکانسین و رئیس پروژه EcoHealth در کیباله، میگوید شاهد ویرانی ناشی از بیماری تنفسی در میان شامپانزهها بوده است. شیوع مرگباری که در این پارک در سال ۲۰۱۳ رخ داد، نتیجهی راینوویروس انسانی نوع C بود که شایعترین علت سرماخوردگی در جهان است. تا آن زمان، این ویروس هرگز در شامپانزهها دیده نشده بود. دکتر گلدبرگ میگوید اتفاق بد این است که SARS-CoV-2 به مخزنی حیوانی منتقل شود و در آن بتواند دوباره ظهور کند. پژوهشگران دیگر به دنبال یافتن نشانههایی از ویروس کرونا، در حال مطالعهی گونههای جانوری مختلف از نهنگ بلوگا گرفته تا موش آهویی هستند.
کیت زاواتسکی، هماهنگکننده نظارت بر حیوانات یک پروژهی آزمایشی در مورد حیوانات خانگی و حیوانات دیگر در دانشکده دامپزشکی کامینگز در دانشگاه تافتس، میگوید: «تا به امروز، ۲۸۲ نمونه از حیوانات وحشی از ۲۲ گونهی مختلف را آزمایش کردهایم و هیچیک از آنها مثبت نبوده است.» آنها همچنین ۵۳۸ حیوان خانگی از جمله حیوانات خانوادههای دارای افراد مبتلا به کووید ۱۹ را آزمایش کردند و هیچیک از آنها دارای نشانههای ویروس فعال نبود.
دکتر زاواتسکی میگوید آزمایشگاه همچنین آزمایش خون برای آنتیبادی انجام داد که نشاندهندهی مواجهه با ویروس است و آنتیبادیهایی پیدا کرد. به نظر میرسد حیوانات خانگی دچار عفونت میشوند اما بیمار نمیشوند یا ویروس را منتقل نمیکنند.
تاکنون، مینکها در دانمارک تنها مورد شناختهشده از عفونی شدن حیوان بهوسیلهی ویروس و سپس جهش پیدا کردن و انتقال مجدد آن به انسان هستند. اِما هودکرافت از دانشگاه بازل سوئیس، نسخههای جهشیافتهی مختلف از ویروس کرونا را که در اروپا منتشر شده است، دنبال میکند و اطلاعات علمی منتشرشده بهوسیلهی مقامات بهداشت دانمارک را بررسی کرده است. وی تصمیم دولت برای اقدام سریع در این مورد و ازبینبردن مینکها را تحسین میکند و میگوید: «بسیاری از کشورها قبل از اقدام تردید میکنند و منتظر میمانند که این امر میتواند در رویارویی با SARS-CoV-2 ویرانگر باشد.»
اگر به شهر تاکیکاوا در ژاپن بروید، چیز عجیبی میبینید: روباتهایی به شکل گرگ.
این روباتها برای پیشگیری از حمله خرسها در این شهر استفاده میشوند. مشکل حمله خرسها در این شهر مدتی جدی شده بود. طوری که فقط در سال ۲۰۱۹، گزارشهای حمله خرسها به ۱۵۷ مورد رسید. بعد از نصب گرگهای روباتیک، دیگر هیچ حملهای گزارش نشد.
خرسها البته در این میان تقصیری نداشتند، این انسانها هستند که با تغییر محیط زیست به آنها فشار میآورند. در مورد ژاپن، کاهش میوه بلوط که یکی از منابع تغذیه خرسها بود، مسئول افزایش حمله آنها گزارش شده بود. خرسها عادت دارند که قبل خواب زمستانی از این میوهها تغذیه کنند و قسمتی از کالری مورد نیاز خود را تامین نمایند.
متاسفانه جنگلزدایی و افزایش رشد شهرها، حاشیه طبیعی بین خرسها و انسانها را کاهش داده و طبعا میزان تماس و حملات بیشتر شده است.
خوشبختانه ژاپنیها از راه حل کشتار خرسها استفاده نکردند و روباتهای گرگی را ترجیح دادند. این گرگها البته ثابت هستند و فقط سر و گردن آنها حرکت میکند و صدای زوزه وحستناکی از آنها خارج میشود که همین برای نزدیک نشدن خرسها کافی است.
خرسهای سیاه و گرگها در حیات وحش ژاپن در بخشهای مرکزی و شمالی کشور زندگی میکنند. متاسفانه گرگها به خاطر شکار بیرویه و کاهش منابع مودر نیاز، تقیریبا منقرض شدهاند.
منبع: 1pezeshk.com
اسبهای ایرانی از جنبههای گوناگونی مانند نژاد، اصالت و زیبایی در نوع خود منحصربهفرد هستند. اسبهای ایرانی نژادهای متعددی دارند که با آمیزش مصنوعی و طبیعی به وجود آمدهاند. در گذشته دسترسی کشور ایران برای خرید اسب محدوده بوده است. ازاینرو، ایرانیها مجبور به پرورش اسب در مناطق زندگی خود با توجه به شرایط آب و هوایی موجود شدند. به این ترتیب ایران بعدها به زادگاه پرورش اسب در دنیا مشهور شد.
نژاد اسبهای ایرانی هریک براساس تاریخچه و خصوصیاتی که دارند نامگذاری شدهاند که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
نژاد اسب کردی
اسبهای کردی را بهخاطر ظاهر زیبایی که دارند میشناسند. اجداد آنها به «نسایی» معروف هستتند. «نسایی» نام جلگههایی است که این اسبها در آن جا پرورش پیدا کردهاند. اسبهای کرد به تغذیه کمی نیاز دارند و به استقامت بالا مشهور هستند. بهطوری که در نواحی سرد کوهستانی از این اسبها برای عبور از مناطق صعب العبور و امداد و نجات بهجای وسایل نقلیه دیگر استفاده میشود. نژاد اسب کردی یکی از نژادهای باارزش و اصیل ایرانی است که در دنیا نیز بسیار مشهور شده است.
اسب خزر
اسب خزر که آن را با نامهایی همچون «اسبچه خزر» و «اسب کاسپین» میشناسند، بیش از ۳۰۰۰ سال قدمت دارد و نهتنها در ایران، بلکه درجهان بهعنوان یکی از قدیمیترین اسبهای دنیا شناخته میشود. جالب است بدانید کارشناسان، نژاد این اسب را به دوران قبل از تاریخ نسبت میدهند و ادعا میکنند استخوانهای اجدادشان را در کنار حیوانات منقرض شدهای مانند دایناسورها پیدا کردهاند. نژاد اسب عرب نیز با وجود قدمت زیاد آن، به نژاد اسب خزر برمیگردد.
در تاریخ کشور ما نیز این اسب حضور پر رنگی دارد و پادشاهانی مثل داریوش وکوروش هخامنشی با بستن این اسب به ارابه به شکار میپرداختند. تا سالهای زیاد، افرادی گمان میکردند این اسب منقرض شده است؛ اما بعدها مشخص شد در منطقه خزر شهر آمل تعدادی از این نژاد خاص هنوز پرورش پیدا میکنند.
اسب عرب یا اسب اصیل در زمره نژادهای اسب سبک جهان است و به منطقه خاور میانه تعلق دارد. دلیل نامگذاری این اسب ایرانی به اسب عرب، به این دلیل است که در گذشته کشور ما بسیار پهناور بوده و کشورهای عربی کنونی نیز جزو خاک ایران محسوب میشدند.
اسبهای عرب را از روی شکل سر و دم بلند آنها میتوانید تشخیص دهید. این اسبها در گذشته توسط بازرگانان یا بهخاطر جنگ به نقاط دیگر جهان راه پیدا کردند. اسب عرب را بهخاطر سرعت، فرمانپذیری و قدرت تحمل بالایی که دارد، با اسبهای نژاد دیگر آمیزش میدهند تا این ویژگیها به نژادهای دیگر نیز منتقل شود. از دیگر ویژگیهای اسب عربی به هوش سرشار، حساسیت، زیرکی و خونگرم بودن آن میتوان اشاره کرد.
اسب قره باغ که آن را جزو اسبهای باستانی ایران میدانند، از لحاظ ویژگیهای ظاهری و ژنتیکی نسبت به سایر اسبهای ایرانی وضعیت مناسبتری دارد؛ اما بهعنوان نژاد اسب ایرانی تاکنون ثبت جهانی نشده است. این اسبها در مناطق کوهستانی زندگی میکنند، جثهای متوسط دارند و عضلات آنها متناسب با زندگی در شرایط کوهستانی است. از اسبهای قره باغ در ورزشهای چوگان، کالسکهرانی و آموزش سوارکاری به کودکان و نوجوانان استفاده میشود.
اسبهای تالشی بهخاطر مقاومت بالایی که از خود نشان میدهند، در مسیرهای سراشیبی از آنها استفاده میشود. مردم تالش برای انجام کارهای خود از آنها استفاده میکنند. شاید برایتان جالب باشد بدانید در فصولی از سال که نیازی به وجود اسبها نیست و محلی برای نگهداری و تمرین دادن آنها وجود ندارد، مردم آنها را در شالیزارها آزاد میکنند و تعداد زیادی از این اسبها بعدها براثر تصادف جانشان را از دست میدهند.
این اسب همانگونه که از نامش پیدا است، در منطقه سیستان و بلوچستان زندگی میکند؛ ولی بهخاطر سهلانگاریهای صورت گرفته در معرض انقراض قرار دارد و تنها تعداد کمی از آن در مرزهای سیستان و بلوچستان باقی مانده است. اسبهای سیستانی برخلاف سایر نژادهای اسب ایرانی، خون سرد هستند. آنها عضلاتی قوی و توانمند و وزنی سنگین داشته و آرام، صبور و فرمانبردار هستند. از اسب بلوچ برای کارهایی مثل بارکشی و مراسمهای محلی سیستان و بلوچستان استفاده میشود.
اسبهای دره شوری یکی از زیباترین و بااصالتترین اسبهای ایرانی هستند. اسناد تاریخی نشان میدهند که اولین بار عشایر و اقوام بیابانگرد آنها را رام کردهاند. این اسبها، حاصل آمیزش مصنوعی و طبیعی اسبهای فلات ایران هستند. اسبهای درهشوری بهخاطر دم برافراشته و زیبایشان مشهور هستند و اسب موردعلاقه سوارکاران محسوب میشوند.
اسب ایرانی ترکمن
اسب ایرانی ترکمن، یکی از اسبهای محبوب در طول تاریخ کشورمان است و پادشاهانی مثل داریوش هخامنشی از علاقهمندان به این نژاد اسب ایرانی بودهاند. بعضی کتابها نوشتهاند سپاه داریوش هخامنشی بیش از سی هزار راس اسب ترکمن داشته است.
نژادهای اسب ترکمن را در سه گروه جای دادهاند:
یموت نام کوچ نشینانی است که جزو طایفه ترکمنها بودند. مردم ترکمنی که ساکن شهرهای گنبد کاووس، آق قلای بندر ترکمن و گمیشان هستند، طایفه کوچ نشینان ترکمن را تشکیل میدهند. آنها در زمان کوچ برای عبور از مناطق صعب العبور، نیازمند اسبهایی قدرتمند بودند. بنابراین اسبهای ترکمن را با اسبهای عرب و فلات ایران آمیزش دادند. بهگونهای که برخی از ویژگیهای اسب عرب را بهوضوح در نژاد یموت اسبهای ترکمن میتوان دید. اسبهای یموت خود در دو تیره «یمر علی» و «گتمن» جای میگیرند.
در گذشته کشور ایران بسیار پهناور بوده و ترکمنستان امروز نیز بخشی از خاک کشور ما بوده است. نژاد اسبهای آخال تکه نیز در روستایی در دل کویر با نام آخال به وجود آمدهاند. ازاینرو، این نژاد اسب را اصالتا ایرانی میدانند. آخال تکه علاوه بر ایران، در کشورهایی مانند روسیه و ترکمنستان نیز پرورش پیدا میکند.
این نژاد اسبها حاصل آمیزش اسبهای سیلمی عرب با اسبهای مادیان آخال تکه هستند. اسبهای نژاد چناران ویژگیهایی دارند که در کمتر نژادی میتوانید آنها را پیدا کنید. آنها سازگاری بالایی در شرایط سخت از نظر آب و هوایی، بیماری، تغذیه و... از خود نشان میدهند. از لحاظ رفتاری، بیشترین میزان شباهت را به اسبهای عربی دارند. اسبهای نژاد چناران همچنین یکی از مشهورترین اسبهای سوارکاری در آسیا محسوب میشوند. دیر بالغ بودن، ویژگی مشترک تمام اسبهای ترکمن است و نژاد چناران نیز از این قائده مستثنی نیست. همچنین اسبهای نژاد چناران عمر مفید و ورزشی بالاتری نسبت به اسبهای یموت و آخال تکه دارند و بهترین گزینه برای رشته سوارکاری محسوب میشوند.
تجارت و پرورش اسب در سالهای اخیر در کشور ما بهواسطه پر سودن بودن آن، رونق بسیاری داشته است. اسبها را براساس فاکتورهای مختلفی مانند نژاد، مسابقهای یا باربری بودن، اصالت، ویژگیهای فردی و... دستهبندی میکنند. قیمت اسب در ایران بهدلیل نبود نهاد ناظر و جولان گسترده دلالان در بازار، بهصورت سلیقهای تعیین میشود و سقفی برای آن نمیتوان در نظر گرفت. قیمت اسبهای کرد، عرب و دره شور موجود در بازار از ۴۰ میلیون تومان شروع میشود و در بعضی موارد به بیش از ۵ میلیارد تومان نیز میرسد.