جدایی دامپزشکی از علوم پزشکی یک درد است

حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی:‌ معاون اداری مالی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران معتقد است که جدایی دامپزشکی از علوم پزشکی یک درد است که آثار آن را در دانشگاه تهران در درکی که سایر رشته‌ها، مدیران و همکاران دانشگاهی از ماهیت رشته دارند، احساس می‌کنیم؛ اگر جایگاه دامپزشکی در علوم پزشکی باشد، این درک حداکثر است چون آنها نیازها را احساس و همراهی می‌کنند.

از نظر «دکتر علیرضا باهنر» آسیب بزرگتر این است که وزارت بهداشت را با الحاق آموزش پزشکی فربه کردیم؛ به تعبیر یکی از اساتید قدیمی علوم پزشکی، یک رئیس دانشگاه علوم پزشکی ضمن اینکه همزمان دانشجو تربیت می‌کند، باید مراقب باشد که شیرینی و رب گوجه فرنگی موجود در بازار خراب نباشد. خب، این فرد چطور می‌تواند رئیس دانشگاه هم باشد؟

حکیم مهر: آقای دکتر، اخیرا خبر واگذاری امور آموزشی و پژوهشی دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی به معاونت علوم پزشکی منتشر شد. آیا می‌توانیم امیدوار باشیم که دانشگاه‌های سراسری از جمله دانشگاه تهران هم در این حوزه پیش‌قدم شوند؟

انتقال آموزش دامپزشکی به وزارت بهداشت تبدیل به یک موضوع مزمن در صنف دامپزشکی شده است. علی‌رغم تمام صحبت‌هایی که می‌شود و زحمت‌هایی که حکیم مهر و سایر رسانه‌ها می‌کشند اما اراده جدی و محکمی برای پیگیری آن از داخل صنف دیده نمی‌شود. اگر هم قرار باشد این انتقال انجام شود، فراز و نشیب‌های خیلی زیادی دارد. اینکه آیا دستگاه اجرایی هم منتقل شود یا نه، مخالفان و موافقان جدی داخل صنف دارد. در بدنه صنف، اکثریت موافق را می‌توان احساس کرد اما در رده‌های بالاتر و مسئولین و اساتید، مخالفان جدی هم وجود دارد.

اگر در یک سطح بالاتر در کشور و جامعه نگاه کنیم، اتفاق درست این است که آموزش عالی یکپارچه شود. ایران جزء کشورهای نادر و معدود است که آموزش پزشکی را به وزارتخانه دیگری که باید خدمات بهداشتی درمانی ارائه دهد، منتقل کرده است. فرایند صحیح این است که آموزش پزشکی در وزارت علوم باشد، کمااینکه سال‌های گذشته به این شکل بوده و صرفا به خاطر کمبود پزشک در آن زمان که واردات آن از هند و بنگلادش صورت می‌گرفت، تفکیک صورت گرفت تا از بیمارستان‌ها برای تربیت پزشک استفاده شود. امروز اما دیرزمانی است که آن نیاز منتفی شده و چه بسا مازاد پزشک هم داریم اما توزیع پزشک به درستی صورت نگرفته است.

حکیم مهر:‌ پس از نظر شما انتقال آموزش دامپزشکی به وزارت بهداشت اتفاق درستی نیست؟

من موافق انتقال آموزش دامپزشکی هستم، کمااینکه در حال حاضر جدایی دامپزشکی از علوم پزشکی یک درد است که آثار آن را در دانشگاه تهران در درکی که سایر رشته‌ها، مدیران و همکاران دانشگاهی از ماهیت رشته دارند، احساس می‌کنیم. اگر جایگاه دامپزشکی در علوم پزشکی باشد، این درک حداکثر است چون آنها نیازها را احساس و همراهی می‌کنند.

در زمان وزارت خانم دکتر دستجردی، همه تصور می‌کردند که کار تمام است. اما آیا پیگیری جدی شد؟ خیر. من احساس می‌کنم حالا هم این مساله به همین صحبت‌ها ختم می‌شود و زمان می‌گذرد و یک برنامه مدون و کامل احساس نمی‌شود؛ در واقع با این روال من فکر نمی‌کنم اتفاقی بیفتد.

حکیم مهر: حرکت اصلی ازسوی چه کسی باید آغاز شود؟

آموزش یک امر دولتی است. اگر دانشگاه آزاد این تصمیم را گرفت، کار درستی کرد و ان‌شاءالله آنجا این لجام‌گسیختگی مهار شود. دولتی‌ها هم باید از طریق گروه دامپزشکی وزارت علوم پیگیری کنند. متولی انتقال آموزش وزارت علوم است. معاون آموزشی وزارت علوم که یکی از گروه‌های آن دامپزشکی است، باید با دکتر لاریجانی یک جلسه برگزار کنند و بگویند این نیاز در مملکت هست، چه کنیم؟

این مساله باید صحبت شود. اگر نه ۱۰ سال دیگر هم کار به همین شکل است. تلاش رسانه‌ها واقعا قابل تقدیر است اما من شخصا به عنوان کسی که در مجموعه‌های علمی فعالیت‌ می‌کنم، می‌گویم که یک پیگیری جدی مستقل احساس نمی‌شود. من از حکیم مهر تشکر می‌کنم که این دغدغه را به صحن جامعه می‌آورد و در معرض دید می‌گذارد.

حکیم مهر: همیشه یکی از توجیهات منتقدان طرح انتقال این بود که وزارت بهداشتی‌ها مخالف انتقال هستند، اما دکتر لاریجانی (معاون آموزشی وزارت بهداشت) در یکی از مصاحبه‌های خود با حکیم مهر، عملاً گفتند که موافق انتقال هستند اما برای آن پیش‌قدم نمی‌شوند.

در خاطرم هست که در دوره پیشین مجلس شورای اسلامی، کمیسیون بهداشت و درمان با این دستاویز که بعضی مشکلات کشور درخصوص بیماری‌های مشترک، به خاطر قرارگیری دامپزشکی در یک وزارتخانه دیگر است، خیز سنگینی برای انتقال دامپزشکی به وزارت بهداشت برداشت. همان موقع یکی از نمایندگان که با من دوست بود، طرح را به مرکز پژوهش‌های مجلس سپرد تا بررسی کنند که آیا به صلاح است دامپزشکی را بیاوریم یا خیر. آنها هم یک بررسی اجمالی کردند و نتیجه بررسی این بود که در اغلب کشورهای دنیا، دامپزشکی در وزارت کشاورزی است و همین مساله، طرح را متوقف کرد. اما ایکاش بررسی کنند که آیا در همان کشورها آموزش پزشکی هم در وزارت بهداری است یا خیر که قطعاً نیست.

مساله این است که متولیان نمی‌خواهند بپذیرند که یک نیاز، دیگر مرتفع شده است. وزارت جهاد هم روزی تحت عنوان سازندگی فعالیت می‌کرد. اما این شهامت در مملکت وجود داشت که بگویند دیگر زمان ادغام رسیده است. نام آن را جهاد کشاورزی گذاشتند که اشکالی ندارد؛ کمااینکه جهاد نام زیبایی است. در هر صورت این وزارتخانه یکپارچه شد. پس اینکه با تعصب با این مسائل برخورد کنیم، فاقد معناست.

در مورد جدایی آموزش علوم پزشکی، دکتر مرندی در یک برهه از زمان این نیاز را ابراز کردند و مجلس و دولت وقت نیز انفکاک را پذیرفت، اما به نظر من شاید از ۲۰ سال پیش باید این تفکیک لغو می‌شد. مشکلات خدمات بهداشتی درمانی ما خیلی بیشتر از این حرف‌هاست. اگر وزارتخانه را سبک کنند و آموزش را به وزارت علوم بدهند، بهداشت و درمان سامان بیشتری می‌گیرد. باید به این مساله از این زاویه نگاه کنیم. به طور کلی نگاه درست این است که منافع مملکت را در نظر بگیریم.

حکیم مهر:‌ آیا شما در این زمینه اقدامی کرده‌اید؟

البته من کاره‌ای نیستم که بگویم می‌توانم کاری کنم و لازمه آن این است که اساتید دیگر هم اجماع کنند. فعلا باید دکتر لاریجانی را به دکتر صدیق، معاون آموزشی وزیر علوم و رئیس دانشگاه خواجه نصیر مرتبط کنیم. اظهار نظر دکتر لاریجانی در مصاحبه با حکیم مهر از سوی مسئولین رده‌بالا بوده و اگر واقعا مساله مملکت است، از بالا هم باید پیگیری شود. اگر نه که من معلم کار خود را می‌کنم و اگر در وزارت بهداشت هم سر کلاس بروم، همین مسائل را می‌گویم. برای من به ظاهر در فعالیت روزمره تغییری ندارد. اما مملکت آسیب می‌خورد که دامپزشکی در جایی است که آن را درک نمی‌کنند.

آسیب بزرگتر این است که وزارت بهداشت را با الحاق آموزش پزشکی فربه کردیم. به تعبیر یکی از اساتید قدیمی علوم پزشکی، یک رئیس دانشگاه علوم پزشکی ضمن اینکه همزمان دانشجو تربیت می‌کند، باید مراقب باشد که شیرینی و رب گوجه فرنگی موجود در بازار خراب نباشد. خب، این فرد چطور می‌تواند رئیس دانشگاه هم باشد؟

حکیم مهر: به‌عنوان حرف آخر...

امیدوار هستیم که مسئولین رده‌های خیلی بالاتر مثل رئیس جمهور و معاون اول، در زمینه انتقال آموزش دامپزشکی به وزارت بهداشت حرکتی کنند؛ اگرچه کار بزرگ و سختی است، اما نشدنی نیست.

حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.